فناوری
فناوری
پروتکلها
زیرساخت ارتباطی پیچیدهٔ اینترنت، از اجزای سختافزاری به همراه سامانهای از لایههای نرمافزاری که جنبههای مختلفی از معماری آن را کنترل میکنند تشکیل شدهاست. از آنجا که سختافزار اینترنت را غالباً میتوان برای پشتیبانی از هر سامانه نرمافزاری دیگری استفاده کرد، اینترنت ویژگیهایش را مرهون طراحی معماری نرمافزار و پروسه استاندارد سازی قوی این معماری است که زیربنای مقیاسپذیری و موفقیت آن را میسازد.
مسئولیت طراحی معماری سامانههای نرمافزاری اینترنت بر عهده گروه ویژه مهندسی اینترنت(IETF) گذارده شدهاست. IETF گروههای کاری استانداردگذاری را در ارتباط باجنبههای مختلف معماری اینترنت مدیریت میکند که به روی هر فردی باز هستند. بحثهای حاصل و استانداردهای نهایی در قالب اسنادی به نام درخواست توضیح(RFC) (به انگلیسی: Request for Comments) منتشر میشوند که به رایگان در وبگاه IETF فابل دسترسی هستند. روشهای اصلی شبکه بندی که اینترنت را راه میاندازند درRFCهایی میآیند که به طور ویژهای متمایز شده اندواستانداردهای اینترنت را تشکیل میدهند. سایر اسناد ضعیف تر اسناد اطلاع رسانی، آزمایشی و تاریخی هستند و یا اسنادی اند که بهترین شیوههای رایج در پیادهسازی فناوریهای اینترنت را بیان میکنند.
استانداردهای اینترنت چارچوبی را مشخص میکنند که به نام بسته پروتکل اینترنت شناخته میشود. این بسته یک مدل معماری است که روشهارا به سامانه لایه بندی شدهای از پروتکلها تقسیم میکند.(RFC 1122, RFC 1123) هرلایه با محیطی متناظر است که سرویسهایی که ارائه میدهد در آن محیط یا حوزه عمل میکنند. بالاترین لایه، لایه کاربرد (به انگلیسی: Application Layer)، فضایی است برای شیوههای شبکه بندی مخصوص برنامههای کاربردی که مورد استفاده نرمافزارهای کاربردی قرار میگیرد، به عنوان مثال یک مرورگروب. در زیر این لایه لایه انتقال (به انگلیسی: Transport Layer) قرار دارد که برنامههای کاربردی را در " میزبانهای متفاوت" از طریق شبکه با شیوههای مناسب مبادله داده به یکدیگر مرتبط میسازد (به عنوان مثال مدل کارخواه-کارساز). در زیر این لایهها فناوریهای شبکه بندی اساسی در قالب دو لایه قراردارند. لایه اینترنت از طریق نشانی پروتکل اینترنت(آدرس IP) این قابلیت را به رایانهها میدهد که یکدیگر را شناسایی کنند و مکان یکدیگر را بیایند و به آنها اجازه میدهد که از طریق شبکههای ترانزیت میانی به هم متصل شوند. درآخر زیر همه لایهها یک لایه نرمافزاری به نام لایه پیوند قرارمی گیرد که اتصال بین میزبانهایی که در یک شبکه محلی قرار دارند ویا از طریق اتصال شماره گیری(Dial-up Connection) را بوجود میآورد. این مدل که به نام مجموعه پروتکل اینترنت خوانده میشود به گونهای طراحی شدهاست که از سختافزاری که بر روی آن کار میکند مستقل باشد و به جزئیات سختافزاری نمیپردازد. مدلهای دیگری نیز علاوه بر این مدل بوجود آمدند (مثل مدل مرجع OSI) که اگرچه شباهتهای زیادی با هم دارند، اما نه از لحاظ جزئیات توصیفی و نه از نظر پیادهسازی با هم سازگار نیستند.
برجستهترین جزء مدل اینترنت پروتکل اینترنت(IP) است که یک سیستم آدرس دهی (آدرسهای IP) برای رایانههای متصل به اینترنت را فراهم میآورد. IP نسخه ۴، نسخه ابتدایی آن بود که در نسل اول اینترنت امروزی بکار گرفته شد و هنوز هم کاربرد عمده دارد. این نسخه به گونهای طراحی شده بود که ۴٫۳~ میلیارد (۱۰۹) میزبان اینترنت را آدرس دهی کند. اما رشد انفجاری ایترنت منجر به اتمام آدرسهای IP شد و گمان میرود که تقریباً در ۲۰۱۱ به مرحله پایانی اش برسد. در اواسط دهه ۹۰ نسخه جدید این پروتکل، ipv6 با قابلیت آدرس دهی بسیار بیشتر و مسیر یابی کارآمد تر ترافیک اینترنت بوجود آمد. این نسخه هم اکنون در مرحله بکارگیری تجاری در سراسر دنیا به سر میبرد و دفاتر ثبت منطقهای اینترنت (RIR) (به انگلیسی: Regional Internet Registry) به تمام مدیران منابع اصرار میکنند که برای پذیرش نسخه جدید و تغییر، برنامه ریزی کنند.
IPv۶ با IPv۴ همکنشپذیر (Interoperable) نیست و در واقع نسخهای موازی از اینترنت ایجاد میکند که در دسترس نرمافزارهای سازگار با IPv۴ نمیباشد. این بدین معنی است که ارتقای نرمافزار و یا استفاده از امکانات ترجمه برای همه دستگاههای شبکه که بخواهند بر روی اینترنت IPv۶ ارتباط برقرار کنند، امری ضروری است. اکثر سیستم عاملهای مدرن امروزی به گونهای تغییر داده شدهاند که از هر دو نسخه IP پشتیبانی کنند، اما زیرساختهای شبکه هنوز از این قافله عقب هستند.
ساختار
ساختار اینترنت و خصوصیات کاربرد آن به گستردگی مورد مطالعه قرارگرفتهاست. این مشخص شدهاست که ساختار مسیردهی پروتکل اینترنت(IP) و پیوندهای ابرمتن وب جهان گستر، هردو شبکههای مقیاس-آزاد هستند. شبیه به شیوه ارائه دهندگان تجاری اینترنت(ISP) که از طریق نقاط تبادل اینترنت(IXP) (به انگلیسی: Internet Exchange Point) به هم وصل میشوند، شبکههای پژوهشی نیز تمایل دارند که در شکل زیرشبکههای بزرگی مانند GEANT، گلوریاد، Internet۲ و JANET (شبکه آکادمی علوم و تحقیقات بریتانیا)، به هم متصل شوند. این زیر شبکهها به نوبه خود پیرامون شبکههای کوچکتری پدید آمدهاند.
بسیاری از دانشمندان علوم رایانه اینترنت را نمونه برجستهای از یک سیستم بزرگ بسیار مهندسی شده و هنوز بسیار پیچیده توصیف میکنند. اینترنت به شدت ناهمگن است. مثلاً نرخهای انتفال داده و ویژگیهای فیزیکی اتصالات بسیار تغییر میکند. اصول مسیریابی و آدرس دهی ترافیک در اینترنت به خاستگاه آن در سال ۱۹۶۰ بر میگردد که اتدازه و محبوبیت آینده اینترنت قابل پیش بینی نبود، از این رو امکان ایجاد ساختارهای دیگر در دست بررسی است.
حاکمیت
اینترنت یک شبکه جهانی توزیع شدهاست که شبکههای خودمختار به انتخاب خود به آن پیوستهاند و بدون هیچ بدنهٔ مرکزی فرماندهی کار میکند. اما برای حفظ همکنشپذیری آن جنبههای فنی و سیاستهای زیر ساخت پایهٔ آن و همچنین فضاهای نام اصلی آن توسط بنگاه اینترنتی نامها و شمارههای تخصیص داده شده(به انگلیسی: Internet Corporation for Assigned Names and Numbers) (ICANN) اداره میشوند که مقر اصلی آن درمارینا دل ری، کالیفرنیا قرار دارد. ICANN مرجعی است که به هماهنگ سازی تخصیص شناسههای یکتا برای استفاده در اینترنت میپردازد. این شناسهها شامل نامهای دامنه، نشانیهای IP، شماره پورتهای برنامهها در لایه انتقال و بسیاری از پارامترهای دیگر میشود. فضاهای نام یکتای جهانی که در آن نامها و شمارهها به صورتی تخصیص داده میشوند که مقادیر یکتا باشند، برای دسترسی جهانی به اینترنت ضروری هستند. ICANN توسط یک هیات مدیره بینالمللی که از بین انجمنهای فنی، آکادمیک و سایر انجمنهای غبر تجاری دیگراینترنت انتخاب میشود. دولت امریکا همچنان نقش اولیه را در تایید تغییرات در حوزه ریشه سامانه نام دامنه (به انگلیسی: DNS root zone) که قلب سامانه نام دامنه(DNS) را تشکیل میدهد. نقش ICANN در هماهنگی تخصیص شناسههای یکتا، آن را به عنوان تنها پیکره هماهنگ سازی در شبکه جهانی اینترنت متمایز میسازد. در ۱۶ نوامبر ۲۰۰۵ نشست جهانی در باره جامعه اطلاعاتی که در تونس برگزار شد انجمن حاکمیت اینترنت(IGF) را تاسیس کردند تا به مسایل مرتبط با اینترنت بپردازد.
کاربردهای امروزی
اینترنت انعطافپذیری بیشتری را در مورد ساعتهای کاری و موقعیت جغرافیایی فراهم میسازد بویژه با گسترش اتصالهای پرسرعت و نرمافزارهای کاربردی وب. امروزه اینترنت تقریباً از همه جا و به طرق مختلفی قابل دسترسی است، بویژه از طریق دستگاههای متحرک اینترنتی (Mobile Internet Device)، تلفن همراه، جعبههای بازی دستی(Handheld Game Console) و مسیریابهای سلولی(Cellular Routers) که به کاربران اجازه میدهد که هرکجا شبکههای بی سیم وجود دارد به اینترنت متصل شوند. با وجود محدودیت اندازه صفحه کوچک دستگاههای جیبی، خدمات اینترنت مانند وب و پست الکترونیک قابل استفادهاند. اینترنت همچنین بازار بزرگی برای شرکتها شدهاست. برخی از بزرگترین شرکتهای دنیا با بهرهگیری از ماهیت کم هزینه تبلیغات و دادوستد اینترنتی (که به دادوستدالکترونیک(E-Commerce) مشهور است) بزرگ شدهاند. این سریعترین راه برای انتشار همزمان اطلاعات بین افراد متعدد است. اینترنت متعاقباً راه و رسم خریدکردن را نیز متحول ساختهاست. به عنوان مثال یک فرد میتوانند کالایی مانند یک لوح فشرده(CD) را به صورت برخط(Online) سفارش داده و ظرف چند روز آن را از طریق پست دریافت کند و یا مستقیماً آن را در رایانهاش بارگیری(Download) نماید. اینترنت همچنین امکانات بزرگی برای بازاریابی شخصی (Personalized Marketing) به ارمغان میآورد و بیشتر از هر رسانه تبلیغاتی دیگری به یک شرکت امکان تبلیغ خصوصی محصول برای یک فرد و یا گروهی از افراد را میدهد. از نمونههای بازایابی شخصی میتوان به اجتماعات برخطی چون Facebook، Orkut، ،Twitter، Friendster، Myspace و مشابه آنها اشاره کرد که هزاران کاربر به عضویت آنها در میآیند تا خود را تبلیغ کنند و به صورت برخط دوست بیابند. بسیاری از آنها نوجوانان و جوانان بین ۱۳ تا ۲۵ سال هستند. وقتی که آنها خود را تبلیغ میکنند، علایق و سرگرمیهای خود را نیز تبلیغ مینمایند و شرکتهای بازاریابی برخط(Online Marketing) نیز از آن سود میجویند تا به اطلاعاتی در مورد اینکه هریک از این کاربران معمولاً جه کالاهایی را به صورت بر خط میخرند، دست یابند و محصولات شرکت خود را برای کاربران مورد نظرشان تبلیغ کنند.
به اشتراک گذاری آنی و کم هزینه ایدهها، دانش و مهارتها، با کمک نرمافزارهای تشریک مساعی (Collaborative Software) کارهای مشارکتی را بسیار آسانتر نمودهاست. گروهها نه تنها میتوانند به ارزانی ارتباط برقرار کنند و ایدهها را به اشتراک بگذارند، بلکه در وهله اول به دلیل دسترسی بسیار گسترده اینترنت تشکیل گروهها آسانتر میشود. مثالی از این موضوع، جنبش نرمافزار آزاد است که محصولاتی چون لینوکس، فایرفاکس موزیلا و اپنآفیس بوجود آورد. "گپ" اینترنتی چه به شکل اتاقهای گپ IRC و چه به شکل پیام رسانی فوری (Instant Messaging) به همکاران اجازه میدهد که به راحتی ضمن کارکردن پشت رایانه هایشان با یکدیگر در تماس باشند. پیامها حتی راحت تر و سریعتر از سیستم پست الکترونیکی مبادله میشوند. این سیستمها میتوانند به گونهای توسعه یابند که امکان مبادله فایل و یا تماس تصویری را نیز به کاربران ارائه دهند.(مانند Yahoo Messenger)
سیستمهای کنترل نسخه (Version Control) به گروههای همکاری کننده اجازه میدهد که بر روی اسناد اشتراکی کار کنند، بدون اینکه تصادفاً کار یکدیگر را رونویسی کنند و یا منتظر رسیدن اسناد به دستشان باشند تا بتوانند کار خود را بر روی اسناد انجام دهند. تیمهای تجاری و پرژهای میتوانند تقویمها را نیز در کنار اسناد و اطلاعات به اشتراک بگدارند. چنین هماهنگیهایی در طیف وسیعی از موضوعات مانند پژوهشهای علمی، تولید نرمافزار، برنامه ریزی کنفرانس وفعالیتهای سیاسی صورت میگیرد. همکاریهای سیاسی و اجتماعی با گسترش دسترسی به اینترنت و افزایش سوادرایانهای افزایش مییابد. از رویدادهای فلش ماب در اوایل ۲۰۰۰ تا استفاده از شبکههای اجتماعی در اعتراضات به انتخابات ۲۰۰۹ در ایران. اینترنت به افراد این امکان را میدهد که به طرز بسیار موثر تری از هرروش دیگری با هم کار کنند.
اینترنت امکان دسترسی از راه دور به رایانههای دیگر و انبارههای اطلاعات در هرجای دنیا که باشندرا به کاربران رایانه میدهد. آنها میتوانند برای این کار، در صورت نیاز، از فناوریهای امنیتی، رمزنگاری و احراز هویت نیز استفاده کنند. مثلاً یک حسابدار که در منزل خود نشستهاست میتواند حسابرسی دفاتر شرکتی را که در کشور دیگری قرار دارد، بر روی سروری که در کشور سومی قرار گرفته و توسط متخصصینی در کشور چهارم نگهداری میشود، انجام دهد ویا یک کارمند اداره میتواند در هر جای دنیا که باشدمی تواند یک نشست میزکاردور (Remote Desktop) رااز طریق اینترنت و یک شبکه خصوصی مجازی (VPN) ایمن به رایانهاش در اداره باز کند.
خدمات
اطلاعات
بسیاری از افراد واژههای "اینترنت" و "وب جهان گستر"(یابه صورت کوتاه "وب") را به جای هم بکار میبرند، حال آنکه این دو واژه معناهای متفاوتی دارند. وب جهان گستر مجموعهای جهانی از اسناد و تصاویر و سایر منابعی است که به وسیله ابرپیوندها با یکدیگر ارتباط منطقی دارند و با استفاده از شناسههای منبع یکنواخت (به انگلیسی: Uniform Resource Identifier) ویا به اختصار URI مورد مراجعه قرار میگیرند. URIها به ارائه دهندگان اجازه میدهد که سرویسها و مشتریان را به صورت سمبولیک مشخص نمایند. تا مکان یابی و آدرس دهی وب سرورها، سرورهای پرونده و سایر پایگاه دادههایی که اسناد را ذخیره میکنند و همچنین عرضه دسترسی به منابع از طریق پروتکل HTTP، اصلیترین پروتکل حامل وب، را ممکن سازند.HTTP تنها یک از صدها پروتکلی است که روی وب استفاده میشود. وب سرویسها نیز میتوانند از این پروتکل برای ارتباط استفاده کنند.
مرورگرهای وب جهان گستر مثل اینترنت اکسپلورر مایکروسافت، فایرفاکس، اپرا، سافاری اپل، و گوگل کروم با استفاده از ابرپیوندهای تعبیه شده درون صفحات، به کاربران امکان میدهند از یک صفحه وب به صفحه دیگرگردش کنند. این اسناد ممکن است ترکیبی از دادههای رایانهای شامل گرافیک، صدا، متن ساده، ویدیو، چندرسانهای و محتوای تعاملی شامل بازی، برنامههای اداری و نمایشهای علمی باشد. از راه پژوهشهای اینترنتی برپایه جستجوی کلیدواژهها با استفاده از موتورهای جستجوی وب مثل یاهو و گوگل کاربران میتوانند به سرعت و سادگی به حجم گسترده و متنوع اطلاعات بر خط دسترسی داشته باشند. در مقایسه با دانشنامههای چاپی و کتابخانههای سنتی، وب جهان گستر امکان عدم تمرکز اطلاعات را فراهم ساختهاست. وب همچنین به افراد و سازمانها توانایی انتشار ایدهها و افکارشان را برای شماربسیاری از مخاطبین بالقوه با هزینه وتاخیر زمانی کمینه میدهد. انتشار یک صفحه وب، وب نوشت، یا ساخت یک وبگاه هزینه اولیه بسیار پایینی دارد و سرویسهای رایگان نیز وجود دارند، هرچندکه انتشار و نگهداری وبگاههای بزرگ و حرفهای بااطلاعات جذاب، متنوع و به روز هنوزمشکل و پرهزینهاست. بسیاری از افراد، شرکتها و گروهها از وب نوشت هاکه به گستردگی برای یادداشتهای روزانه به روزشدنی به کارمی روند نیز استفاده میکنند. برخی از سازمانهای تجاری کارکنان خود کارکنان خود را تشویق میکنند که در حوزه تخصص خود توصیههایی را در وبگاه ارائه دهند، به این امید که با دانش تخصصی و اطلاعات رایگان، بازدیدکنندگان را تحت تاثیر قراردهند وبه شرکت خود جذب کنند. نمونه این روش در مایکروسافت دیده میشود که نرمافزارنویسان این شرکت، وب نوشتهای شخصی خود را منتشر میکنند تا علاقه عمومی را نسبت به کارشان بینگیزند.
تبلیغ برخط در صفحات وب پربیننده میتواند سود زیادی در برداشته باشد. دادوستدالکترونیک یا فروش محصولات مستقیماً از طریق وب نیز به رشد خود ادامه میدهد. در روزهای نخست وب، وبگاهها تنها مجموعهای از پروندههای متنی اچ تی امال(HTML) کامل شده و منزوی بود که بر روی وب سرورها ذخیره میشدند. مشارکت کنندگان سیستم پایگاه دادههای اصلی را توسط صفحات ویرایشگری که به همین منظور ساخته شدهاند با محتوای مورد نظر پر میکنند، حال آنکه بازدیدکنندگان تنها شکل نهایی HTML صفحات را میبینند. پروسه گرفتن محتوای جدید و دردسترس قرار دادن آن برای بازدیدکنندگان مورد نظر ممکن است شامل سیستمهای سردبیری، تاییدی و امنیتی باشد.
ارتباط
پست الکترونیک یکی از سرویسهای ارتباطی مهم در دسترس بر روی اینترنت است. مفهوم فرستادن پیامهای متنی الکترونیکی که به گونهای به نامهها و یادداشتهای پستی میماند، قدمتی بیش از اینترنت دارد. امروزه یکی از مسایلی که میتواند حائز اهمیت باشد درک تفاوت بین پست الکترونیک اینترنتی و سامانههای پست الکترونیکی داخلی است. یک نامه الکترونیکی اینترنتی ممکن است از شبکههای مختلفی عبورکند و بر روی ماشینهای مختلفی به صورت رمزنشده دخیره شود که از کنترل فرستنده و گیرنده نامه کاملاً خارج اند. دراین مدت کاملاً امکانپذیر است که این نامه توسط اشخاص ثالثی محتوای آن خوانده و یا حتی دستکاری شود. سامانههای پست الکترونیکی کاملاً داخلی که در آن نامه هاهرگزازمحدوده شبکه داخلی سازمان خارج نمیشوند بسیار ایمن تر هستند، هر چند که در هرسازمانی کارکنان فناوری اطلاعات و یا پرسنل دیگری هستند که شغلشان در ارتباط با نظارت و گاهی دسترسی به نامههای دیگران است. تصاویر و اسناد و سایر پروندهها نیز میتواند به صورت پیوست نامه الکترونیک فرستاده شود. نامههای الکترونیکی را میتوان به چندین نشانی پست الکترونیکی رونوشت نمود.
تلفن اینترنتی نیز سرویس ارتباطی دیگری است که با پیدایش اینترنت امکانپذیر شد. صدا روی پروتکل اینترنت(VoIP) نام پروتکلی است که زیر بنای همه ارتباطات تلفنی اینترنتی است. ایده آن در اوایل دهه ۱۹۹۰ همراه با برنامههای واکی-تاکی گونه برای رایانههای شخصی ظهور کرد. در سالهای اخیر سیستمهای VoIP سادگی استفاده و راحتی تلفنهای معمولی را پیدا کردهاند. فایده این کار ان است که چون ترافیک صدارااینترنت حمل میکند، VoIP هزینه بسیار کمی دارد و حتی میتواند رایگان باشد. به ویژه برای آن دسته از اتصالات اینترنت که همیشه برقرارند (مانند مودم کابلی یا ADSL) گزینه مناسبی است. VoIP در حال پخته شدن و تبدیل شدن به رقیب جایگزینی برای سیستمهای تلفن سنتی است. همکنشپذیری بین عرضه کنندگان مختلف بهبود یافته و امکان برقراری و یا در یافت تماس با تلفنهای معمولی نیز به وجود آمدهاست. کارتهای شبکه ساده و ارزان VoIP نیز در دسترس هستند که نیاز به وجود رایانه برای استفاده از VoIPرا ازبین میبرند.
کیفیت صدا از یک تماس تا تماس دیگر تغییر میکند، اما غالباً کیفیت برابر یا بهتر از تلفن معمولی است. مشکلاتی که برای VoIP باقی میمانند، گرفتن شماره تلفنهای اظطراری و قابلیت اطمینان است. در حال حاضر تعدادی از ازائه دهندگان VoIP سرویس شمارههای اظطراری را ارائه میدهند اما هنوز به صورت جهانی در دسترس نیست. تلفنهای سنتی انرژی را از خط تلفن میگیرند و در صورت قطع برق میتوانند همچنان عمل کنند. برای VoIP این امکان بدون استفاده از منبع تغذیه پشتیبان برای تغذیه تجهیزات تلفن و دسترسی به اینترنت، وجود ندارد. VoIP همچنین محبوبیت روزافزونی بین علاقهمندان بازیهای کامپیوتری به عنوان شکلی از ارتباط بین بازیکنان مییابد. محبوبترین برنامههای VoIP برای بازیها عبارتند از: Ventrilo و TeamSpeak. Wii، پلیاستیشن ۳ و ایکسباکس ۳۶۰ نیز ویژگی گفتگو با VoIP را عرضه میکنند.
انتقال داده
اشتراک فایل نمونهای از انتقال مقادیر بزرگ داده از طریق اینترنت است. یک فایل رایانهای را میتوان به صورت پیوست نامه الکترونیکی به دوستان و همکاران فرستاد. میتوان آن را دریک وبگاه ویا اف تی پی سرور(FTP Server) بارگذاری (Upload) نمودتا به آسانی توسط دیگران بارگیری(Download) شود. میتوان آن را در یک "مکان مشترک" در یک کارسازپرونده(File Server) قرار دارد تا به سرعت و آسانی در اختیار همکاران قرار گیرد. بار سنگین بارگیریهای شمار زیاد کاربران را میتوان با به کاربردن کارساز(سرور)های آینه و شبکههای تظیر-به-نظیر کاهش داد. دسترسی به فایل را میتوان از طریق تصدیق هویت کاربر کنترل کرد. انتقال فایل بر روی اینترنت را نیز میتوان با رمزگذاری در پوشش ابهام قرار داد. دستیابی به فایل ممکن است در گرو پرداخت مبلغی باشد که میتواند توسط کارت اعتباری پرداخت شود. مبدا و اعتبار فایل از طریق امضای دیجیتال و یا MD۵ و سایر روشهای هضم پیام قابل بررسی است. این ویژگیهای ساده اینترنت در مقیاس جهانی، به تدریج تولید، فروش و توزیع هر چیزی را که قابل ارائه به صورت فایل باشد را تغییر میدهد که این چیزها شامل همه انتشارات چاپی، محصولات نرمافزاری، اخبار، موسیقی، فیلم، ویدیو، عکاسی، گرافیک و آثار هنری دیگر میباشد.
رسانه جریانی(Streaming Media) همان عملی است که بسیاری از پخش کنندگان صدا و سیما، به واسطه آن، برنامههای خودرا از طریق اینترنت به صورت زنده پخش میکنند.(به عنوان مثال BBC) آنها امکان دیدن برنامههای غیر همزمان ضبط شده را نیز به کاربران میدهند. گروهی از آنها صرفاً برنامههای خود را از طریق اینترنت پخش میکنند. این بدین معنی است که یک رایانه میتواند به این رسانههای برخط، شبیه به همان صورتی که پیش از این تنها از طریق گیرندههای رادیو و تلویزیون امکانپذیر بود دست یابد. پادکستها گونه دیگری از پخش اینترنتی هستند که فایل صوتی توسط رایانه بارگیری میشود و سپس به یک پخش کننده رسانه قابل حمل منتقل میشود تا بتوان بعداً در حرکت بدان گوش داد.
وب بین (Webcam)ها را نیز میتوان گونه کم هزینه تر رسانه جریانی دانست. اگرچه برخی از وب بینها تصویر با ترخ فریم کامل میدهند اما غالباً تصویر کوچک است و به کندی به روز میشود. کاربران اینترنت میتوانند حیواناتی را دریک جنگل افریقایا گزارش تصویری از ترافیک در یک میدان را به صورت زنده و بی درنگ تماشا کنند و یا بر روی داراییهای خود از راه دور نیز نظارت بصری داشته باشند. محبوبیت اتاقهای گپ ویدیویی ویا کنفرانس تصویری نیز با افزایش تعداد کاربرانی که وب بین دارند، افزایش مییابد. یوتیوب در تاریخ ۱۵ فوریه ۲۰۰۵ ایجاد شد و اکنون وبگاه پیشرو در زمینه ویدیوهای جریانی است. یوتیوب از یک پخش کننده وب برپایه فلش برای پخش ویدیو استفاده میکند. کاربران ثبت نام کرده میتوانند مقدار نامحدودی ویدیو را در این وبگاه بارگذاری کنند و پروفایل شخصی بسازند. یوتیوب ادعا میکند که کاربرانش روزانه صدها میلیون ویدیو را بارگذاری و یا تماشا میکنند.
دسترسی
رایجترین زبان برای ارتباطات در اینترنت زبان انگلیسی است. این ممکن است ناشی از زادگاه اینترنت و همچنین نقش زبان انگلیسی به عنوان زبان بینالمللی باشد. ناتوانی رایانههای اولیه - که اغلب در امریکا ساخته میشدند - در پردازش نویسه (کاراکتر)های به جز گونه انگلیسی الفبای لاتین نیز ممکن است با این موضوع مرتبط باشد. پس از انگلیسی(۲۸٪ از بازدیدکنندگان وب)، پرخواهان ترین زبانها در وب جهان گستر عبارنتد از: چینی ۲۳٪، اسپانیایی ۸٪، ژاپنی ۵٪، پرتغالی و آلمانی (هر کدام ۴٪)، عربی و فرانسه و روسی (هرکدام ۳٪)و کرهای ۳٪. بر پایه منطقه، ۴۲٪ از کاربران اینترنت در آسیا، ۲۴٪ در اروپا،۱۴٪ در امریکای شمالی، ۱۰٪ در امریکای لاتین و کارائیب، ۵٪ در آفریقا، ۳٪ در خاورمیانه و ۱٪ در استرالیا/اقیانوسیه. فناوریهای اینترنت در سالهای اخیر بویژه در زمینه استفاده از یونیکد، به حد کافی گسترش یافتهاند و امکانات مناسبی برای ارتباط در بسیاری از زبانهای دنیا در دسترس میباشد، اما همچنان مسائلی مانند موجیباکه (نمایش نادرست برخی نویسههای یک زبان) باقی هستند.
روشهای معمول دسترسی به اینترنت در خانهها شامل دسترسی با شمارهگیری (dial-up)، خطوط زمینی پهن باند(از طریق کابل کواکسیال، فیبر نوری و یا سیم مسی)، وای-فای (Wi-Fi)، ماهواره و فناوری ۳G تلفن همراه میباشد. اماکن عمومی که میتوان در آنها از اینترنت استفاده نمود شامل کتابخانهها و کافینتها که در آنها رایانههایی با اتصال به اینترنت مهیاست. همچنین کیوسکهای اینترنت در بسیاری از اماکن عمومی مانند سالن فرودگاه و کافی شاپها موجودند که بعضی از آنها برای استفادههای کوتاه و سرپایی در نظرگرفته شدهاند. واژههای گوناگونی برای نامیدن این ترمینالها به کار میرودف از جمله: کیوسک عمومی اینترنت و یا پایانه دسترسی عمومی.
این ترمینالها به گستردگی برای کاربردهایی چون رزرو بلیط، سپرده گذاری بانکی، پرداخت برخط مورد استفاده قرار میگیرد. وای-فای(Wi-Fi) دسترسی بی سیم به شبکههای رایانهای و در نتیجه به اینترنت را فراهم میکند. نقاط داغ (Hotspots) به مکانهایی گفته میشود که دسترسی به اینترنت بی سیم در آن نقاط امکانپذیر است و کاربران میتوانند با لپ تاپ و یا دستیار دیجیتال شخصی(PDA) خود به اینترنت متصل شوند. گاهی این سرویسهای بیسیم برای عموم و یا حداقل برای مشتریان رایگان ارائه میشود. یک نقطه داغ محدوده مکانی مشخصی را شامل میشود مثل محوطه یک دانشگاه، پارک و یا حتی سراسر نقاط یک شهر. سرویسهای تجاری Wi-Fi که کل شهر را پوشش میدهند هم اکنون در شهرهای لندن، وین، تورنتو، سانفرانسیسکو، فیلادلفیا، شیکاگو و پیتسبورگ ارائه میشوند. در این شهرها مشترکین میتوانند در هر نقطهای از شهر به شبکه وای-فای متصل شوند. علاوه بر وای-فای، آزمایشهایی نیز در زمینه شبکههای بی سیم متحرک اختصاصی مانن ریکوچت و سرویسهای دادهای پرسرعت بر روی تلفنهای همراه، و شبکههای بی سیم ثابت انجام شدهاست. تلفنهای همراه پیشرفته مثل تلفنهای همراه هوشمند (Smartphone) همگی با قابلیت اتصال به اینترنت از طریق شبکه تلفن عرضه میشوند. مرورگرهای وب مثل اپرا معمولاً نسخهای برای این دستگاههای جیبی پیشرفته دارند.
آثار اجتماعی
اینترنت به دلیل خصوصیاتی چون قابلیت استفاده و دسترسی گسترده آن، اشکال کاملاً جدیدی از تعاملات، فعالیتها، و سازماندهیهای اجتماعی را پدید آوردهاست. وبگاههای شبکههای اجتماعی چون فیسبوک، توییتر و مایاسپیس روشهای جدیدی برای معاشرت و تعامل خلق کردهاند. کاربران این سایتها قادرند اطلاعات گوناگونی به صفحات خود بیفزایند، علایق مشترکی را دنبال کنند و به دیگران مرتبط شوند. وبگاههایی مثل لینکداین به پرورش ارتباطات حرفهای و تجاری میپردازد. یوتیوب و فلیکر هم در زمینه ویدیوها و تصاویر کاربران تخصص دارند.
دهه اول سده بیست و یکم، شاهد پرورش اولین نسلی است که در شرایطی رندگی میکنند که اینترنت به گستردگی در دسترس میباشد. این مسایل و نگرانیهایی را به دنبال دارد از جمله مسئله حفظ حریم خصوصی و هویت و توزیع غیر مجاز مواردی که تحت قانون کپی رایت محافظت میشوند. این بومیان دیجیتال با انبوهی از مسایلی مواجه میشوند که در مورد نسلهای قبلی وجود نداشت.
اینترنت کاربرد جدیدی به عنوان بک ابزار سیاسی یافتهاست مه این منجر به سانسوراینترنت میشود. نمونه استفاده سیاسی از اینترنت، مبارزه انتخاباتی هاوارد دین در سال ۲۰۰۴ در ایالات متحده بود که به دلیل جمعآوری کمکهای مردمی از طریق اینترنت شایان توجه بود. بسیاری از گروههای سیاسی از اینترنت برای سازماندهی در انجام ماموریت خود استفاده میکنند. برخی از دولتها مانند ایران، کره شمالی، میانمار، چین وعربستان، آنچه را که مردم میتوانند از طرق اینترنت ببینند، به ویژه در مورد مسایل سیاسی و مذهبی محدود مینمایند. این کار از طریق نرمافزارهایی که دامنه و محتوا را فیلتر میکنند صورت میپذیرد. در نروژ، دانمارک، فنلاند و سوئد، ارائه دهندگان اصلی خدمات اینترنت به صورت داوطلبانه و احتمالاً برای اجتناب از قانون شدن فیلترینگ، قبول کردهاند که دسترسی به سایتهایی که توسط مقامات مسوول لیست شدهاست را محدود نمایند. اگرچه قرار بر این است که این آدرسهای ممنوع شده تنها شامل وبگاههای هرزه نگاری کودکان باشد، اما محتوای این لیست مخفی است.در بسیاری از کشورها مانند ایالات متحده امریکا، اگرپه قوانینی در ممنوعیت پخش موارد دربردارنده هرزه نگاری کودک تصویب نمودهاند اما استفاده از نرم افرارهای فیلترینگ را اجباری نکردهاند. نرمافزارهای تجاری و یا رایگان بسیاری تحت عنوان نرمافزار کنترل محتوا در دسترس هستند که کاربران از طریق آنها میتوانند وبگاههای مستهجن را در رایانه شخصی و یا شبکه محلی مسدود نمود تا از دسترسی کودکان به مواد هرزه نگاری و یا خشونت نگاری جلو گیری نمود.
اینترنت از آغاز پیدایش همواره وسیله مناسبی برای فعالیتهای تفریحی بودهاست. بسیاری از انجمنهای اینترنتی بخشهایی برای بازی و ویدیوهای خنده دار و کارتونهای کوتاه در قالب انیمیشنهای فلش(Flash) دارند. بیش از ۶ میلیون نفر در اینترنت از وب نوشتها و تختههای پیام برای برقراری ارتباط استفاده میکنند. صنایع هرزه نگاری و قمار از اینترنت سود میجویند تا وبگاههایی بسازند که منبع کلان تبلیغات برای سایر وبگاهها میباشند. اگرچه بسیاری از دولتها برای محدود سازی استفاده این دو صنعت ازاینترنت تلاش کردهاند اما در جلوگیری از گسترش محبوبیت آنها چندان موفق نبودهاند.
یکی از فعالیتهای تفریحی اصلی در اینترنت، بازیهای چند نفره است. این شکل تفریح اجتماعاتی را بوجود میآورد که در آن افراد از هر سن و نژادی از دنیای بازیهای چندنفره کامپیوتری لذت میبرند. اگرچه بازیهای برخط از سال ۱۹۷۰ وجود داشتهاند، اما گونه مدرن این بازیها با خدمات اشتراکی مانند گیماسپای و MPlayer آغاز شد. غیر مشترکین محدود به بازیهای خاص و یا زمان بازی خاص بودند. بسیاری از مردم از اینترنت برای دسترسی و بارگیری(download) موسیقی و فیلم و سایر آثار استفاده میکنند. این خدمات به هر دو صورت رایگان و پولی، با استفاده ازسرورهای مرکزی و یا فناوریهای نظیر-به-نظیر توزیع شده ارائه میشوند. برخی از این منابع توجه بیشتری نسبت به سایرین در زمینه حقوق مولفین اصلی نشان دادهاند.
بسیاری از مردم از اینترنت برای دسترسی به اخبار، پیش بینی آب وهوا، گزارشهای ورزشی و جستجوی مطالب در مورد علاقهمندیهای خود استفاده میکنند. آنها از گپ برخط، پیام رسان فوری و پست الکترونیک برای در تماس بودن با دوستان خود در سراسر دنیا و به شیوهای شبیه به دوست مکاتبهای که در قدیم رواج داشت، استفاده میکنند. اینترنت شاهد شمار رو به افزایش میزکارهای وب که در آن کاربران به فایلها و تنظیمات خود دسترسی پیدا میکنند، بودهاست."کمکاری سایبری" (Cyberslacking) محل اتلاف جدی منابع سازمانهاست. کارمندان انگلیسی به طور میانگین ۵۷٪ از وقت خود را به وب گردی در حین کار میپردازند..
ارتباط اينترنتي ظاهراً مجال و امكان بيشتري به سوءِ تعبير، ابهام و اشتباه و سوءِ استفاده مي دهد تا شكل هاي سنتي تر ارتباطات:
اين مسئله در بطن ماهيت ارتباط انساني نهفته است. ما تصور مي كنيم كه ارتباط انساني محصول ذهن است، اما پيكر ها هستند كه اين كار را انجام مي دهند: چهره ها تكان مي خورند، صداها به ارتعاش در مي آيند، پيكرها مي جنبند، دست ها ادا و اشاره مي كنند... در اينترنت ذهن حضور دارد اما بدن غايب است. گيرندگان پيام ها هيچ سرنخي براي درك و شناخت شخصيت و خلق و خوي فرستنده ندارند، و فقط مي توانند حدس بزنند كه چرا اين پيام فرستاده شده، معناي آن چيست و چه پاسخي بايد به آن داد. اعتماد عملا از صحنه خارج مي شود. اين كار مالامال از بيم و خطر است. (Locke 2000)
تاثیرات ذهنی
بر روی آثار اینترنت بر مغز انسان مطالعات زیادی انجام شدهاست. نیکلاس کار(به انگلیسی: Nicholas Carr) ادعا میکند که اینترنت تفکر عمیق را که عامل خلاقیت واقعی است کاهش میدهد. او همچنین میگوید که پیوندهای فرامتن و تحریک بیش از حد، به این معنی است که مغز باید بیشتر توجهش را بر روی تصمیمات کوتاه متمرکز کند. او همچنین بیان میکند که اینترنت مغز را غرق در اندیشه میکند که باعث آسیب رسیدن به حافظه بلند مدت میگردد. شمار فراوان محرکها در اینترنت منجر به بار شناختی(Cognitive Load) سنگینی برای مغز میشود که یادآوری هرچیزی را مشکل میسازد.
استیون پینکر (به انگلیسی: Steven Pinker)، روانشناس، نظری مخالف دارد. او به این نکته اشاره میکند که افراد بر روی آنچه انجام میدهند کنترل دارند وبنابراین این پژوهش و استدلال هرگز طبیعت انسان را در نظر نداشتهاست. او میگوید "تجربه ظرفیتهای پردازش اطلاعات مغز را عوض نمیکند" و ادعا میکند که اینترنت باعث باهوشتر شدن انسانها شدهاست.
نکات حقوقی و اخلاقی
هم اکنون نگرانی عمومی در مورد مطالب موجود در اینترنت وجود دارد. بعضی از جدال آمیزترین آنها تخلف در حق نشر، جعل هویت و مکالمه تنفر آمیز هستند که وجود دارند و قانونی کردن آنها مشکل است.
تاریخ اینترنت
اتحاد جماهیر شوروی آن زمان موشکی با نام «اسپونیک» (Spotnik) را به فضا میفرستد و نشان میدهد دارای قدرتی است که میتواند شبکههای ارتباطی آمریکا را توسط موشکهای بالستیک و دوربرد خود از بین ببرد. آمریکاییها در پاسخگویی به این اقدام روسها، موسسه پروژههای تحقیقی پیشرفته “ARPA” را بهوجود آوردند. هدف از تاسیس چنین موسسهای پژوهش و آزمایش برای پیدا کردن روشی بود که بتوان از طریق خطوط تلفنی، کامپیوترها را به هم مرتبط نمود. به طوری که چندین کاربر بتوانند از یک خط ارتباطی مشترک استفاده کنند. در اصل شبکهای بسازند که در آن دادهها به صورت اتوماتیک بین مبدا و مقصد حتی در صورت از بین رفتن بخشی از مسیرها جابهجا و منتقل شوند. در اصل هدف “ARPA” ایجاد یک شبکه اینترنتی نبود و فقط یک اقدام احتیاطی در مقابل حمله احتمالی موشکهای اتمی دوربرد بود. هر چند اکثر دانش امروزی ما درباره شبکه بهطور مستقیم از طرح آرپانت “ARPPA NET” گرفته شدهاست. شبکهای که همچون یک تار عنکبوت باشد و هر کامپیوتر ان از مسیرهای مختلف بتواند با همتایان خود ارتباط دااشته باشد واگر اگر یک یا چند کامپیوتر روی شبکه یا پیوند بین انها از کار بیفتادبقیه باز هم بتوانستند از مسیرهای تخریب نشده با هم ارتباط بر قرار کنند.
این ماجرا با وجودی که بخشی از حقایق بهوجود آمدن اینترنت را بیان میکند اما نمیتواند تمام واقعیات مربوط به آن را تشریح کند. باید بگوییم افراد مختلفی در تشکیل اینترنت سهم داشتهاند آقای “Paul Baran” یکی از مهمترین آنهاست. آقای باران که در دوران جنگ سرد زندگی میکرد میدانست که شبکه سراسری تلفن آمریکا توانایی مقابله با حمله اتمی شوروی سابق را ندارد. مثلاً اگر رییس جمهور وقت آمریکا حمله اتمی متقابل را دستور دهد، باید از یک شبکه تلفنی استفاده میکرد که قبلاً توسط روسها منهدم شده بود. در نتیجه طرح یک سیستم مقاوم در مقابل حمله اتمی روسها ریخته شد.آقای باران (Baran) تشکیل و تکامل اینترنت را به ساخت یک کلیسا تشبیه کرد و معتقد بود، طی سالهای اخیر هر کس سنگی به پایهها و سنگهای قبلی بنا اضافه میکند و انجام هر کاری وابسته به کارهای انجام شده قبلی است. بنابراین نمیتوان گفت، کدام بخش از کار مهمترین بخش کار بودهاست و در کل پیدایش اینترنت نتیجه کار و تلاش گروه کثیری از دانشمندان است. داستان پیدایش اینترنت با افسانه و واقعیت در هم آمیخته شدهاست.
در اوایل دهه ۶۰ میلادی آقای باران طی مقالاتی پایه کار اینترنت امروزی را ریخت. اطلاعات و دادهها به صورت قطعات و بستههای کوچکتری تقسیم و هر بسته با آدرسی که به آن اختصاص داده میشود به مقصد خاص خود فرستاده میشود. به این ترتیب بستهها مانند نامههای پستی میتوانند از هر مسیری به مقصد برسند. زیرا آنها شامل آدرس فرستنده و گیرنده هستند و در مقصد بستهها مجدداً یکپارچه میشوند و به صورت یک اطلاعات کامل درمیآیند.
آقای باران (Baran) طی مقالاتی اینچنینی ساختمان و ساختار اینترنت را پیشگویی کرد. او از کار سلولهای مغزی انسان به عنوان الگو استفاده کرد، او معتقد بود: وقتی سلولهای مغزی از بین بروند، شبکه عصبی از آنها دیگر استفاده نمیکند و مسیر دیگری را در مغز انتخاب میکند. از دیدگاه وی این امکان وجود دارد که شبکهای با تعداد زیادی اتصالات برای تکرار ایجاد شوند تا در صورت نابودی بخشی از آن، همچنان به صورت مجموعهای به هم پیوسته کار کند. تا نیمه دهه ۶۰ میلادی کسی به نظرات او توجهای نکرد. تا اینکه در سال ۱۹۶۵ نیروی هوایی آمریکا و«آزمایشگاههای بل» به نظرات او علاقهمند شدند و پنتاگون با سرمایهگذاری در طراحی و ساخت شبکهای براساس نظریات او موافقت کرد.
ولی آقای باران (Baran) بنابر دلایلی حاضر با همکاری با نیروی هوایی آمریکا نشد. در این میان دانشمندی با نام تیلور (Tailon) وارد موسسه آرپا (ARPA) شد. او مستقیماً به آقای هرتسفلد رییس موسسه پیشنهاد کرد: (ARPA) آرپا هزینه ایجاد یک شبکه آزمایشی کوچک با حداقل چهار گره را تامین کند که بودجه آن بالغ بر یک میلیون دلار میشد. با این پیشنهاد تیلور تجربهای را آغاز کرد که منجر به پیدایش اینترنت امروزی شد. او موفق شد در سال ۱۹۶۶، دو کامپیوتر را در شرق و غرب آمریکا به هم متصل کند. با این اتصال انقلابی در نحوه صدور اطلاعات در دنیای ارتباطات رخ داد که نتیجه آن را امروز همگی شاهد هستیم. این شبکه به بستههایی (packet) از دادهها که به وسیله کامپیوترهای مختلف ارسال میشدند اتکا داشت. پس از انکه ازمایشها سودمندی انرا مشخص کردند سایر بخشهای دولتی و دانشگاهها پژوهشی تمایل خود را به وصل شدن به ان اعلام کردند . ارتباطات الکترونیکی به صورت روشی موثر برای دانشمندان و دیگران به منظور استفاده مشترک از دادهها در امد. در همان زمان که ARPAnet در حال رشد بود تعدادی شبکه پوشش محلی (LAN) در نقاط مختلف آمریکا به وجود امد. مدیران LANها نیز به وصل کردن کامپیوترهای شبکههای خود به شبکههای بزرگتر اقدام کردند . پروتوکل اینترنت ARPAnet IP زبان استاندارد حکمفرما برای برقراری ارتباط کامپیوترهای شبکههای مختلف به یکدیگر شد.تاریخ تولد اینترنت به طور رسمی اول سپتامبر ۱۹۶۹ اعلام شدهاست. زیرا که اولین “IMP” در دانشگاه “UCLA” واقع در سانتاباربارا در این تاریخ بارگذاری شدهاست.
از اوایل دهه ۱۹۹۰ رشد استفاده از اینترنت به صورت تصاعدی افزایش یافت . یکی از علل چنین استقبالی ابزار جستجویی مانند Gopher و archie بودهاست اما اینها در سال ۱۹۹۱ تحت تاثیر word wide web قرار گرفتند که به وسیله CERN یا ازمایشگاه فیزیک هستهای اروپا ساخته شد . با ان که اینترنت از ابتدا طوری بود که مبادله اطلاعات برای تازه واردان بسیار ساده باشد. بزرگترین جهش در وب در سال ۱۹۹۳ با عرضه نرمافزار موزاییک mosaic که نخستین برنامه مرورگر وب گرافیکی بود به وجود امد. برنامه موزاییک محصول تلاش دانشجویان و استادان بخش "مرکز ملی کاربردهای ابر کامپیوتر " در دانشگاه ایلینویز آمریکا بود. برای نخستین بار موزاییک امکانات اشاره و کلیک (به وسیله موش) را فراهم کرد. کاربران میتوانستند صفحات وب (web page) یا مجموعهای از متن و گرافیک را کنار هم بگذارند تا هر کسی که میخواست انها را بتواند روی اینترنت ببیند. وقتی با موش روی کلمهها یا تصاویر خاصی که hyper link نامیده میشد کلیک میکردند برنامه موزاییک به طور خود کار یک صفحه دیگر باز میکرد که به کلمه یا تصویر خاص و کلیک شده اختصاص داشت. بهترین بخش این سیستم انجا بود که hyper linkها میتوانستند به صفحاتی روی همان کامپیوتر یا هر کامپیوتر دیگر اینترنت با خدمات وب اشاره کنند. صفحات وب هر روز متولد میشدند و مفهوم موج سواری یا surfing روی وب متولد شد. اواسط سال ۱۹۹۴ سه میلیون کامپیوتر به اینترنت وصل شده بود و در ان هنگام اجرای عملیات اهسته نشده بود. صفحات جدید وب که شامل همه چیز از اسناد دولتی تا مدارک شرکتها و مدلهای جدید لباس بود در سراسر دنیا چندین برابر شد . موزاییک و جانشینان ان مانند navigator محصول شرکت " نت اسکیپ " اینترنت را از قلمرو علمی به میان مردم اوردند. طبق اخرین امار ۵۱ درصد کاربران بعد از سال ۱۹۹۵ وارد این محیط شدهاند. میلیونها انسانی که از اینترنت استفاده میکنند نیازی ندارند که نکات فنی مانند TCP/IP را بدانند . امروزه شرکتهای خدمات دهنده اینترنت یا ISP این کار را به عهده دارند.رشد روز افزون ان و ساده تر شدن استفاده ان همچنان ادامه دارد . هر چه تعداد مردم بیشتری به اینترنت رجوع کنند تعداد شرکتهای سازنده برنامههای اینترنت بیشتر میشود.با انکه بعضی از عاشقان اینترنت ان را نوعی شیوه زندگی میدانند. در نظر بیشتر کاربران منبع سرگرمی اطلاعات است ولی بیشترین مصرف ان پست الکترونیکی یا همان email است که یکی از ابزارهای ارتباطی کار امد به شمار میرود. پیامها از کامپیوتری به کامپیوتر دیگر با سرعت پرواز میکنند و منتظر میمانند تا شخص فرصت خواندن انها را پیدا کند . وب امکانات خوبی برای کپی از نرمافزارهای مجاز از لحاظ کپی فراهم میسازد. وقتی که میبینیم که در مدت کوتاهی اینترنت به چنین رشدی نایل آمده است، مطمئناً دشوار خواهد بود که آینده او را پیش بینی کنیم. طبق نظر کارشناسان ماهانه ۱۰ درصد به تعداد کاربران اینترنت افزوده میشود ولی تعداد دقیق کاربران که روزانه از آن استفاده میکنند مشخص نیست. هرچند که پارهای از کارشناسان تعداد آنها را تا ۹۰۰ میلیون نفر حدس میزنند. تعداد رسمی کاربران اینترنتی را در سال ۲۰۰۰ کارشناسان ۵۰۰ میلیون نفر اعلام کرده بودند.
قطعاً در سالهای آینده تحولات شگرفی را در زمینه شبکههای اینترنتی شاهد خواهیم بود. بهوسیله اینترنت انسان به راههای جدیدی دست پیدا کرد. در کنار این شانس جدید توسط اینترنت، باید بگوییم خطراتی نیز در رابطه با سیاست و اقتصاد و علم به دنبال خواهد داشت. فرم امروزی اینترنت مدیون همکاری تمام کاربران اینترنت در سرتاسر گیتی است که با این تصور که اطلاعات موجود در سطح جهان را به راحتی با یکدیگر مبادله کنند. این تصوری بود که آقای باران(Baran) از اینترنت داشت و امیدواریم در آینده نیز تکامل اینترنت در این مسیر باشد.
مرورگر وب
مرورگر وب یا مرورگر اینترنت به نرمافزارهای کاربردی گفته میشود که برای دریافت، نمایش و مرور اطلاعات از وب جهانگستر مورد استفاده قرار میگیرد. یک منبع اطلاعات با یک شناساگر یکنواخت منبع شناخته میشود، این منبع میتواند یک صفحه وب، تصویر، ویدئو و یا هر قطعه اطلاعاتی دیگری باشد.
هر چند مرورگرها برای دسترسی به وب جهانگستر طراحی شدهاند، اما از آنها میتوان برای دسترسی به اطلاعات سرورهای وب در شبکههای خصوصی و یا پروندهها در سیستمهای پرونده استفاده کرد.مرورگر های میتوانند شما را به فضای مجازی متصل کنند.اگر بخواهید از هر گوشه گیتی به فضای اینترنتی دست یابید، نیاز به یک مرورگر وب خوب و کاربردی دارید.
در نوامبر ۲۰۱۰ اینترنت اکسپلورر، موزیلا فایرفاکس و گوگل کروم به ترتیب بیشترین سهم را در بازار مرورگرهای اینترنت داشتهاند.
تاریخچه
اولین مرورگر وب در سال 1990 و توسط Tim Berners-Lee اختراع شد به نام مرورگر WorldWideWeb که نام آن بعدها به Nexus تغییر کرد. در سال 1993Mark Andreessen مخترع Netscape دست به نو آوری و ایجاد تغییراتی در مرورگرها زد، او با انتشار Mosaic (بعدها Netscape) اولین مرورگر محبوب در سراسر جهان که استفاده از تار جهان گستر را آسان تر و دسترسی مردم معمولی را با آن نیز ممکن ساخت و همچنین اولین مرورگر گرافیکی جهان بود انقلابی در روش استفاده از وب را به وجود آورد. او بعدها شرکت خود را به نام Netscape افتتاح کرد و در سال 1994 مرورگر Netscape Navigator را عرضه کرد که سریعا به محبوب ترین مرورگر جهان تبدیل شد. در سال 1995 مایکروسافت با عرضه Internet Explorer نخستین قدم را در رقابت مرورگرها برداشت و در سال 2002 با 95% تعداد کاربر تبدیل به محبوب ترین مرورگر جهان شد.
در سالهای بعد با عرضه دیگر مرورگر ها این رقابت ها جدی تر شد و کارزاری با نام جنگ مرورگرها شکل گرفت.
اینترنت اکسپلورر
ویندوز اینترنت اکسپلورر (به انگلیسی: Windows Internet Explorer) مرورگر وب مایکروسافت و پراستفادهترین مرورگر در میان کاربران است. این مرورگر به طور پیش فرض همراه با سیستمعامل ویندوز نصب میشود (ویندوز ۹۸ و نسخههای جدید تر ویندوز).
میزان گستردگی استفاده از اینترنت اکسپلورر
این امار میزان استفاده از اکسپلورر در پی سی ها را نشان می دهد. (شامل تبلت ها و تلفن های هوشمند نمیشود.)
گذشته
پروژه اینترنت اکسپلورر تابستان ۱۹۹۴ بوسیله Thomas Reardon آغاز شد.
فایرفاکس
موزیلا فایرفاکس (به انگلیسی: Mozilla Firefox) (به فارسی: روباه آتشین موزیلا) (مخفف شده آن به صورت رسمی Fx، اما بهصورت غیررسمی FF) مرورگر وب آزاد و متنباز برگرفته از موزیلا اپلیکیشن سویت است که توسط بنیاد موزیلا اداره میشود. بر اساس آمار در ماه می ۲۰۱۴، این مرورگر ۲۴٫۹٪ از کاربران اینترنت را به خود اختصاص داده است.
این مرورگر در ابتدا بیشتر بین کاربران توزیعهای لینوکس محبوبیت داشت، ولی رفتهرفته با پدیدار شدن مشکلات امنیتی در پراستفادهترین مرورگرهای وب مانند اینترنت اکسپلورر، کاربران دیگر سیستمعاملهای رایانه از قبیل ویندوز و مکینتاش نیز استفاده از این مرورگر را آغاز کردهاند تا جایی که مستقل از یک سیستمعامل مشخص، بیش استفادهشدهترین مرورگر جهان است.
موزیلا فایرفاکس مرورگر وبی است برای مرور و جستجو در بین صفحات اینترنتی با سرعت و امنیت بسیار بالا که محصول کمپانی قدیمی Netscape است که در زمینه ارائه ابزارهای اینترنتی بسیار محبوب و معروف است. مرورگر فایرفاکس محبوبیت خود را مدیون کیفیت و کارایی بالایش، فراتر از سایر مرورگرهای مطرح دنیا مانند اینترنت اکسپلورر و اوپرا است زیرا امکانات این مرورگر از قبیل امنیت، سرعت، کیفیت و قابلیت سفارشیسازی بسیار بالا نظر هر کاربری را نیز به خودش جلب میکند.
در طی مدتهای گذشته برنامه موزیلا در مدتهای طولانی نسخه فینال را توزیع میکرد اما امروزه با تاخیر سیاستهای بنیانگذار آن یعنی موزیلا، نسخههای فینال بهزودی عرضه میشوند و مشکلات سریعتر برطرف میشوند.
ویژگیها
این برنامه ویژگیهای بسیاری دارد. با گسترش وب و اهمیت بحث تبلیغات طراحان به فکر ایجاد صفحاتی افتادند که بدون خواست کاربر گشوده شوند. با استفاده از امکان pop-up blocker موزیلا، این صفحات امکان ایجاد مزاحمت را ندارند. این گزینه برای مرورگر قابل تنظیم است.
یکی از ویژگیهای موزیلا فایرفاکس امکان گشودن چند صفحه در یک پنجره (tabbed browsing) و کشیدن و رها کردن (drag-and-drop) مکان تبها است.
قابلیت RSS قوی این مرورگر، امکان پاک کردن آسان اطلاعات شخصی، امکان کشیدن و رها کردن متن به باکس جستجو، حمایت از SVG و CSS2 و CSS3 و JavaScript، حمایت از صفحات طراحیشده با فناوری نوین ایجکس (AJAX)، حمایت از قابلیتهای ویژهٔ CMSهای رایج، همکاری گسترده با شرکتهای بزرگ مانند eBay و موتورهای جستجوی یاهو و گوگل و دهها قابلیت سازگارانهٔ دیگر، موزیلا را از جمع مرورگرهای غیرحرفهای جدا کرده و باوجود سادگی و محیط دوستداشتنی، آن را به یکی از Browserهای پیشرفته بدل میکند. افزونههای مورد نیاز نصب شده و در حالت عادی غیرفعال است
اضافه شدن افزونه one-time
اضافه شدن نوار جستجوی توییتر Twitter
اولویتبندی جدید برای تقاضا در بازشدن زبانههای جدید
بهبود در اجرای مرورگر با سرعت فوقالعاده
بهبود در عملکرد و در هنگام استفاده از عناصر آهنگها ویدیوها
پشتیبانی CORS در دامنههای WebGL
پشتیبانی از منوهای HTML5
پشتیبانی برای insertAdjacentHTML
بهبود و پشتیبانی برای نوشتن در زبان CSS و بسیاری زبانهای دیگر
پشتیبانی پیشرفته WebSocket
افزایش امنیت
افزایش سرعت بارگذاری Java
افزوده شدن صفحه New Tabs
توانایی سفارشیسازی
یکی از قابلیتهای فایرفاکس امکان تغییر آن به مرورگری برای سلیقه هر فرد است. برای این کار فایرفاکس دو مورد را در نظر گرفته است. اول تواناییهای مرورگر، دوم ظاهر آن.
سفارشیسازی تواناییهای فایرفاکس با کمک فایلهایی با حجم کم به نام افزونه (Extension) ممکن میشود. این افزونهها در واقع تکههای کوچک برنامهاند که قابلیتهای مختلفی را به این مرورگر میافزایند. تمهای مختلف این مرورگر هم شخصیسازی ظاهر آن را راحت میکند.
مشکلات فایرفاکس
خیلی از کاربران خواستار اضافه شدن افزونههای پرتقاضا به فایرفاکس هستند. (نویسندگان فایرفاکس مدعیاند این کار مغایر با هدف آنها یعنی یک مرورگر سبک است.) البته بیشتر این افزونهها و قابلیتهای بسیار دیگر مستقیماً قابل بارگیری و نصب روی فایرفاکساند ولی تمام کاربران خواهان این روش نصب نیستند و ترجیح میدهند تمام این قابلیتها را در کنار نرمافزار اصلی داشته باشند.
یکی از مشکلات دیگری هم که به فایرفاکس نسبت داده میشود مشکلاتی است که توسط پلاگین فلش (Macromedia Flash) ایجاد میشود که برای لینوکس نوشتهشده که این مشکل ارتباطی به خود فایرفاکس ندارد.
پیکربندی
برای سفارشی کردن فایرفاکس و تغییر تنظیمات داخلی مانند مکان پوشه بارگیریها، صفحه آغازین، مدیریت رمزهای عبور و غیره، از منوی ابزار/ گزینهها استفاده فرمایید. بخش گزینهها، تنظیمات اصلی برای استفاده کاربران را در بر دارد.
پیکربندی فایرفاکس، شامل تمام تنظیمات داخلی فایرفاکس است و برای کاربران پیشرفته در نظر گرفته شده است.
برای دسترسی به پیکربندی فایرفاکس در نوار نشانی این عبارت را وارد کنید: about:config
خواهشمند است پیش از انجام تغییرات در این بخش، از پروفایل خود پشتیبانگیری کنید.
شرح کامل عبارتهای پیکربندی فایرفاکس
فایرفاکس قابل حمل
میزان استفاده از مرورگرهای اینترنت میان کاربران (به جز اینترنت اکسپلورر)
فایرفاکس سافاری اپرا نت اسکیپ
گوگل کروم بقیه
وبسایت PortableApps.com، فایرفاکس قابل حمل را عرضه میکند. این نسخه قابلیت اجراشدن روی درایوهای USB Flash و CD-ROM و همچنین درایوهای سخت خارجی و بعضی از پخشکنندههای دیجیتالی موسیقی را دارد.
گوگل کروم
گوگل کروم (به انگلیسی: Google Chrome) یک مرورگر وب رایگان است که در ۲ سپتامبر ۲۰۰۸ (۱۲ شهریور ۱۳۸۷) توسط شرکت گوگل بر پایهٔ پروژهٔ کرومیوم عرضه شد. در ابتدا نسخهٔ آزمایشی آن برای کاربران نرمافزار سیستمعامل ویندوز در یکصد کشور جهان عرضه شد ولی گوگل اعلام کرد که نسخههای منطبق با سیستمعامل گنو/لینوکس و رایانهٔ اپل مکینتاش آن هم در آینده توزیع خواهد شد. موتور این مرورگر نرمافزار آزاد وبکیت (به انگلیسی: WebKit) است. از امکانات و قابلیتهای آن میتوان به Tabbed browsing، و امکاناتی مشابه Privacy در سافاری و Speed Dial در مرورگر اپرا اشاره نمود.
در سپتامبر ۲۰۰۸ گوگل بخش زیادی از کد منبع کروم شامل، موتور جاوااسکریپت وی۸ را با نام کرومیم در اختیار عموم قرار داد. این کار باعث شد که دیگران بتوانند کد را مطالعه کنند و کمک کنند تا این مرورگر برای سیستم عامل لینوکس و مک نیز قابل استفاده شود.
امکانات
گوگل کروم مرورگری امن، سریع و بسیار با ثبات است. گوگل کروم تفاوت بسیاری با دیگر رقیبانش ندارد. قدرت کروم به عملکرد برنامه و سرعت پردازش آن به جاوا اسکریپت آن بستگی دارد. گوگل کروم از زبان های بسیاری مانند فارسی پشتیبانی می کند .
سافاری
در گردشگری، سفری که با هدف دیدن و تهیهٔ فیلم و عکس از جانوران بزرگجثهٔ حیات وحش انجام میشود را سافاری (safari) میگویند. فرهنگستان زبان فارسی برای سافاری واژه وحشگشت را نیز پیشنهاد کردهاست.
به طور سنتی، معمولاً از سافاری به عنوان تورهای بیابانگردی و دشتگردی در آفریقا یاد میشود و بنیانگذاران غربی این تورها برای نامیدن این تورها از واژه عربی سفر که در زبانهای آفریقایی به صورت سافاری تلفظ میشود استفاده کردهآند.
در سافاری، شرکتکنندگان در تور توسط انواع خودروها یا چهارپایان با طی مسیری مشخص از مکانهای دیدنی و جذاب بازدید میکنند. انواع وسیله نقلیه مورد استفاده در این تورها هم شامل خودروهای دو دیفرانسیل و حتی شتر است.
اپرا
اُپرا (به انگلیسی: Opera) یک مرورگر وب رایگان و متنبسته وب و نرمافزاری اینترنتی با دارا بودن حدود دو درصد کاربران اینترنت است که شرکت نرمافزاری اپرا آن را توسعه دادهاست. این مرورگر برای کاربریهای عمومی اینترنتی نظیر نمایش وبسایتها، دریافت و ارسال نامههای الکترونیکی، مدیریت ارتباطات، گفتگوی برخط آیآرسی، بارگذاری از طریق پروتکل بیتتورنت و خواندن فیدهای وب مورد استفاده قرار میگیرد. اپرا برای کاربرد برروی رایانههای شخصی، تلفنهای همراه و تبلتها به طور رایگان عرضه میگردد.
اجزای اصلی اپرا عبارتند از مرور بر پایهها تبها، امکانات کوچک و بزرگنمایی صفحات، تنوع اشکال نشانگر موس و یک بخش مدیریت بارگذاری یکپارچهاست. از نظر امنیتی اپرا دارای یک محافظ داخلی در مقابل حملات فیشینگ و برنامههای موسوم به بدافزار (Malware) مثل کرمها یا اسبهای تروای رایانهای است، همچنین دارای توانایی حفظ امنیت در هنگام مرور وبسایتها و حذف اطلاعات شخصی همچون کوکی اچتیتیپیها است.
اپرا برروی طیف متنوعی از سیستمهای عامل مثل مایکروسافت ویندوز، مک اواس ده، لینوکس، فری بیاسدی و سولاریس قابل اجراست. اگرچه امکانات مرورگر اپرا به نسبت از فایرفاکس بیشتر است و نیز سریعترین مرورگر میباشد اما این مرورگر تنها کسر کوچکی از بازار مرورگرهای رایانهای را به خود اختصاص دادهاست، البته اپرا بازار قدرتمندتری در زمینه دستگاههای سیار مثل تلفنهای همراه، تلفنهای هوشمند و دستیار دیجیتال شخصی در اختیار دارد. اپرا برای دستگاههایی که از سیستمعامل سیمبین یا ویندوز موبایل قابل استفادهاست. نزدیک به ۴۰ میلیون دستگاه تلفن همراه دارای نرمافزار اپرا هستند. همچنین اپرا تنها مرورگر قابل استفاده بر روی کنسولهای بازی نینتندو دیاس و وی محسوب میگردد. اپرا در برخی از کشورها مانند اوکراین محبوب ترین مرورگر وب شناخته شدهاست.
تاریخچه
اپرا به صورت یک پروژه تحقیقاتی در شرکت تلهنور، بزرگترین شرکت ارتباطی نروژی، پا به عرصه وجود گذاشت. در سال ۱۹۹۵ (میلادی)، شرکتی مخصوص برای توسعه اپرا به نام اپرا سافتور ASA تاسیس شد. اپرا اولین در سال ۱۹۹۶ به صورت عمومی منتشر شد و اولین نسخه عمومی آن هم ۲٫۰ بود که فقط بر روی مایکروسافت ویندوز اجرا میشد. در سال ۱۹۹۸ پروژهای برای پورت کردن اپرا به دستگاههای موبایل به منظور کسب درآمد در بازار نوظهور این نوع دستگاهها، بنیان نهاده شد. نسخه ۴٫۰ که در سال ۲۰۰۰ (میلادی) منتشر شد، حاوی یک هستهٔ چندسکویی جدید بود که کار پورت کردن اپرا به سیستمعاملها و سکوهای سختافزاری مختلف را تسهیل میکرد.
تا این لحظه، اپرا یک نرمافزار مشروط بود و کاربران باید پس از دوره آزمایشی، نسخه کامل آن را خریداری میکردند. نسخه ۵٫۰ که در سال ۲۰۰۰ منتشر شد، دیگر یک نرمافزار مشروط نبود و پروژه اپرا سیاست جدیدی برای کسب درآمد از این مرورگر را اتخاذ کرده بود. این سیاست جدید ایت بود که اپرا تبدیل به یک آگهیافزار شود و برای کاربرانی که برای استفاده از آن هزینه نکردهاند، تبلیغات نمایش داده شود. در نسخههای بعدی اپرا، این امکان برای کاربران فراهم شد تا بین دیدن بنرهای تبلیغاتی یا دیدن تبلیغات متنی از طرف گوگل، یکی را انتخاب کنند. از نسخه ۸٫۵ که در سال ۲۰۰۵ (میلادی) منتشر شد، تبلیغات به صورت کامل از اپرا حذف شد و شرکت گوگل تبدیل به حامی مالی اصلی این پروژه شد (که در عوض، پروژه اپرا قبول کرده بود که موتور جستجوی گوگل، موتور جستجوی پیشفرض در اپرا باشد)
نسخه ۹٫۱ که در سال ۲۰۰۶ (میلادی) منتشر شد، علاوه بر داشتن تعدادی قابلیت جدید گوناگون، مجهز به قابلیتی بود که به موجب آن، کاربر را در برابر صفحات جعلی و کلاهبرداری اینترنتی محافظت میکرد. این کار با استفاده از فناوریهایی صورت میگرفت که از طرف GeoTrust (ارائهکننده گواهینامه دیجیتالی) و PhishTank (سازمانی که وبگاههای فیشینگ شناختهشده را پیگیری میکرد) تامین شده بودند. در نسخه ۹٫۵ وقتی که Netcraft جای GeoTrust را گرفت و برای محافظت در برابر بدافزارها هم از Haute Secure استفاده شد، این قابلیت بهینه شد و گسترش پیدا کرد.
همچنین در سال ۲۰۰۶ (میلادی)، Opera Software ASA برنامه Internet Channel و Nintendo DS Browser را برای کنسولهای بازی نینتندو دیاس و Wii منتشر کرد.
یک موتور جاوااسکریپت جدید به نام Carakan، که نامش از الفبای ژاپنی گرفته شده بود، در نسخه ۱۰٫۵۰ معرفی شد. بر طبق گفته اپرا سافتور، کاراکان اپرا ۱۰٫۵۰ را هفت برابر سریعتر از اپرا ۱۰٫۱۰ میساخت. در ۱۶ دسامبر ۲۰۱۰، نسخه ۱۱ از مرورگر اپرا منتشر شد که دارای قابلیت افزونهها، زبانههای پشتهای، حرکات تصویری ماوس، و تغییراتی در نوار آدرس بود. نسخه ۱۲ هم در ۱۴ ژوئن ۲۰۱۲ منتشر شد.
در ۱۲ فوریه ۲۰۱۳، اپرا خبر داد که قصد دارد موتور پرستو را کنار گذاشته و با استفاده از کدهای پروژه کرومیوم، از موتور وبکیت که در مرورگر کروم شرکت گوگل بکار رفته، استفاده کند. همچنین اپرا سافتور طرحی ریخته بود تا کدهایی را به وبکیت اهدا کن. در ۳ آوریل ۲۰۱۳، گوگل اعلام کرد که برخی از اجزای وبکیت را منشعب خواهد کرد تا یک موتور چیدمان جدید به نام بلینک بوجود آورد؛ در همان روز، اپرا تایید که کرد که این پروژه هم در پیادهسازی بلینک، تابع گوگل خواهد بود.
در ۲۸ می ۲۰۱۳، یک نسخه بتا از اپرا ۱۵ در دسترس قرار گرفت که اولین نسخهٔ مبتنی بر پروژه کرومیوم بود. بسیاری از قابلیتهای شاخص نسخههای قبلی حذف شده بودند، و Opera Mail هم به صورت یک برنامه مجزا که از اپرا ۱۲ مشتق شده بود، درآمد.
ویژگیها
اپرا به صورت توکار از قابلیت زبانهبندی پنجرهها پشتیبانی میکند و قابلیتهای پیشفرض آن را میتوان با استفاده از افزونهها گسترش داد. همچنین اپرا مجهز به یک نوار بوکمارک و دانلود منیجر هم هست. اپرا قابلیتی به نام Speed Dial دارد. این قابلیت، به کاربر اجازه میدهد تا تعداد نامحدودی از صفحات وب را به میل خود انتخاب کند تا وقتی که زبانه جدیدی باز میشود، آن صفحات به صورت کوتهوار نشان داده شوند. به کمک Speed Dial، میتوان آن صفحات را به روش آسانتر و کارامدتری مرور کرد.
Opera Turbo: که با فشرده سازی صفحات و تصاویر به میزان ۲، ۳ یا ۴ برابر (بسته به سرعت اتصال اینرنت) سرعت بارگذاری صفحات وب را تا چندین برابر بالا میبرد.
Opera Unite: برای اشتراک گذاری فایلهای دلخواه خود روی شبکه اینترنت، بدون نیاز به آپلود آنها در سایتهای دیگر
Opera Link: برای هماهنگی سریع اطلاعات مرورگر خودتان روی اپرای دیگر یا رایانه دیگر
Private browsing: برای مرور کردن کاملاً ایمن صفحات اینترنت بدون برجای ماندن رد پا روی رایانه (نسخه ۱۰/۵۰)
Opera extensions: افزونههای مرورگر اپرا که از نسخه ۱۱ به بعد به این مرورگر افزوده شدهاست.
Opera Mail: این قابلیت یکی از بهترین قابلیتها و ویژگیهایی استکه به این مرورگر نسبت به دیگر مرورگرها برتری میبخشد. با استفاده از این قابلیت میتوان در فید سایتها و وبلاگها مشترک شد و از بروزرسانی آنها مطلع شد. همچنین این فید خوان قابلیت پوشه سازی و دسته بندی نیز دارد.
Speed Dial: امکان دسترسی سریع به سایتهای از پیش تعیین شده در Tab جدید.
Mouse Gestures: انجام فرمانهای رایج در مرورگر مانند بازکردن Tab جدید و بازگشت به صفحه قبل، با نگه داشتن کلید راست موس و حرکت دادن موس به جهتهای تعیین شده.
Extensions: جایگزینی برای Widgetهای اپرا است که عملکردی مانند افزونههای فایرفاکس دارد.
سیمانکی
سیمانکی (به انگلیسی: Seamonkey) مجموعه نرمافزار اینترنتی چندپلتفرمی آزاد و متنباز است.
این مجموعه نرمافزاری جایگزین مجموعه نرمافزار اینترنتی موزیلا میباشد که برای سیستمعاملهای لینوکس، مک اواس ده و نیز ویندوز در دسترس است.
تاریخچه
با پایان توسعهٔ مجموعه نرمافزار اینترنتی موزیلا توسط بنیاد موزیلا و تمرکز این بنیاد بر دو برنامهٔ مجزای فایرفاکس و تاندربرد پاسخگویی به نیاز برای یک مجموعه نرمافزار اینترنتی توسط بنیاد به انجمن سیمانکی سپرده شد. بدین ترتیب شورای شامل فلیپت چیی, کارستن دووسترلوه, ینس هاتلاک، ربرت کایزر, یان نیل, نیل راشبروک, اندرو شولتز و جاستین وود تشکیل شد و در ۱۵ سپتامبر ۲۰۰۵ ویرایش ۱٫۰ الفا را عرضه نمود.
نام
هرچند نام سیمانکی پیش از این در قالب نامکد (به انگلیسی: code name) و با نگارشی از حروف کوچک برای برنامه منتشر نشدهٔ (به انگلیسی: Netscape Communicator 5) و نیز مجموعه نرمافزار اینترنتی موزیلا توسط موزیلا استفاده شده بود اما جایگزین نام نه چندان مناسب (به انگلیسی: ButtMonkey) گشت.
این مرورگر در ذیل توزیع لینوکس دبیان با نام (به انگلیسی: ICEAPE) عرضه میگردد.
ساختار
مجموعه نرمافزار اینترنتی سیمانکی شامل ۴ مجموعهاست.
هدایتگر سیمانکی
هدایتگر سیمانکی (به انگلیسی: SeaMonkey Navigator)، مرورگر این مجموعه نرمافزاری است که برامدی از مرورگر نتاسکیپ میباشد و در حال حاضر از گکو ۱۲ استفاده میکند.
گیرنده پست الکترونیکی و خبرخوان
برنامهٔ گیرنده پست الکترونیکی و خبرخوان سیمانکی در تعامل با بقیه برنامههای این مجموعه نرمافزاری بهرهمند از قابلیتهای همچون: پشتیبانی از چندین حساب کاربری، ردیابی پستهای هرزه، پالایش پستهای الکترونیکی، نشانهگذاری خودکار پستها، پست به صورت HTML، لغتنامه و تصحیح کنندهٔ نگارشی، دفترچهٔ آدرس و تلفن و نیز تنظیمات پیچیده و حرفهای است.
تدوینگر سیمانکی
برنامه تدوینگر سیمانکی (به انگلیسی: SeaMonkey Composer) تدوینگر HTML است که برای توسعهدهندگان در نظر گرفته شدهاست.
کلاینت گپ IRC
کلاینت گپاینترنتی چتزیلا یکی از برنامههای تشکیل دهندهٔ مجموعه نرمافزار اینترنتی است که برای استفاده از کانالهای اینترنتی در نظر گرفته شده و به صورت پیشفرض کانال موزیلا را با خود دارد.
لینکس
لینکس (به انگلیسی: Lynx) مرورگری مبتنی بر متن است که برای محیطهای متنی که بتوان نشانگر مکاننما را آدرسدهی کرد قابل استفاده است. این مرورگر بیشتر بین کاربران لینوکس رواج دارد گرچه نسخههای ویندوز و مکاواس آن نیز وجود دارد. این نرمافزار تحت اجازهنامه جیپیال قابل دریافت و استفاده است. لینکس قدیمیترین مرورگریاست که هنوز به طور گسترده در حال استفادهاست.
آوانت
آوانت (به انگلیسی Avant Browser) مرورگر رایگانی که بر پایه هسته اینترنت اکسپلورر عمل میکند. این مرورگر بر روی ویندوزهای ۲۰۰۰، ایکس پی، ویستا و 7 قابل نصب بوده و برای عملکرد بهتر مرورگر باید اینترنت اکسپلورر ۶، ۷ و یا ۸ بر روی رایانه نصب شده باشد.
بنا بر آمار پایگاه CNET تا دسامبر سال ۲۰۰۹ بیش از ۲۵ میلیون بار نسخههای مختلف آن دانلود شدهاست.
قابلیتها
برخی از قابلیتهای این مرورگر به شرح ذیل میباشد .
۱-مسدود کننده فایلهای فلش
این ویژگی کاربر را قادر میسازد تا به راحتی از بارگیری فایلهای فلش تبلیغاتی بر روی رایانه جلوگیری شود که این امر بر سرعت بازشدن صفحات اثر میگذارد.
۲-مسدود کننده صفحات Pop-Up
این قابلیت مانع از بازشدن ناگهانی صفحات تبلیغاتی که در پی بازدید از برخی سایتها روی میدهد است.
۳-ویژگیهای عملکردی موشواره
با استفاده از این وِیژگیها با کلیک دکمه میانی موشواره بر روی یک لینک در صفحه بازدیدی، صفحه مربوط به آن لینک در یک پنجره جدید باز میگردد همچنین با نگه داشتن دکمه راست موشواره و فشرده همزمان دکمه چپ به صفحه قبلی و با عمل عکس یعنی نگه داشتن دکمه چپ و فشردن همزمان دکمه راست به صفحه بعدی هدایت می شود.
4-پرکردن خودکار یا AutoFill
این ویژگی باعث میشود که پسورد سایتها ذخیره شده و تنها با یک کلیک به راحتی بتوان از آنها استفاده نمود.
5-حالت تمام صفحه یا Real Full Screen Mode
با فشردن کلید F12 به حالت تمام صفحه تبدیل و نوارهای بالا و پایین مرورگر ناپدید میشود .
مکستون
ماکستون که به عنوان MyIE۲ شناخته میشود، در اصل یک مرورگر وب رایگان برای ویندوز مایکروسافت است. آخرین نسخه ماکستون، دارای قابلیت پشتیبانی از هر دو ترایدنت و موتور WebKit را میباشد. همچنین نسخههایی از ان برای موبایل و سیستم عامل آندروید طراحی شدهاست.
وب افزارماکستون یکی از برندگان جایزهٔ ۱۰۰ پاداش سینت در سالهای ۲۰۰۸ و ۲۰۰۹ بود و در سال ۲۰۱۱ ماکستون رتبهٔ ۹۷ را در لیست بهترین محصولات سال که توسط PCWorld علام میشود را به دست اورد.
به گفته مدیر عامل شرکت بینالمللی ماکستون مینگ جی «جف» چن، ماکستون در اصل توسط چانگیو (Changyou)، یک برنامه نویس چینی که میخواست برنامهای برای سفارشی کردن مرورگراینترنت اکسپلورر بسازد طراحی شدهاست. چانگیو در بولتن بورد سیستم کاری خود را قبل از خروج از این پروژه در سال ۲۰۰۰ تغییر داد. چانگیو روش جدیدی برای توسعهٔ این برنامه را در پیش گرفت و در سال ۲۰۰۲ نسخه جدید، MyIE۲ منتشر شد. MyIE۲ به سرعت رشد کرد، با وجود کاربران جدیدی در سراسر جهان به کمک پلاگینها و پوست و با کمک اشکال زداییهای پی در پی ماکستون در سال ۲۰۰۳ تا حدود بسیاری دگرگون شد.
در سال ۱۹۹۹، چن مرکز جهانی محدود شدهٔ مایسافت را در هنگ کنگ پایهگذاری کرد اما بعدها محل مرکز هنگ گنگ را به پکن تغییر داد. یکی از نخستین سرمایه گذاران این مرکز شرکت اسکایپ بود.
ماکستون یکی از دوازده مرورگر برتر توسط مایکروسافت در سال ۲۰۱۰ در سایت BrowserChoice.eu بود وب سایتی که به کاربران ویندوز مایکروسافت ساکن در منطقه اقتصادی اروپا پیشنهاد میدهد که با توجه به نیاز هایشان چه مرورگر وبی برای استفادههای انها از اینترنت بهتر است.
پروتکلها
زیرساخت ارتباطی پیچیدهٔ اینترنت، از اجزای سختافزاری به همراه سامانهای از لایههای نرمافزاری که جنبههای مختلفی از معماری آن را کنترل میکنند تشکیل شدهاست. از آنجا که سختافزار اینترنت را غالباً میتوان برای پشتیبانی از هر سامانه نرمافزاری دیگری استفاده کرد، اینترنت ویژگیهایش را مرهون طراحی معماری نرمافزار و پروسه استاندارد سازی قوی این معماری است که زیربنای مقیاسپذیری و موفقیت آن را میسازد.
مسئولیت طراحی معماری سامانههای نرمافزاری اینترنت بر عهده گروه ویژه مهندسی اینترنت(IETF) گذارده شدهاست. IETF گروههای کاری استانداردگذاری را در ارتباط باجنبههای مختلف معماری اینترنت مدیریت میکند که به روی هر فردی باز هستند. بحثهای حاصل و استانداردهای نهایی در قالب اسنادی به نام درخواست توضیح(RFC) (به انگلیسی: Request for Comments) منتشر میشوند که به رایگان در وبگاه IETF فابل دسترسی هستند. روشهای اصلی شبکه بندی که اینترنت را راه میاندازند درRFCهایی میآیند که به طور ویژهای متمایز شده اندواستانداردهای اینترنت را تشکیل میدهند. سایر اسناد ضعیف تر اسناد اطلاع رسانی، آزمایشی و تاریخی هستند و یا اسنادی اند که بهترین شیوههای رایج در پیادهسازی فناوریهای اینترنت را بیان میکنند.
استانداردهای اینترنت چارچوبی را مشخص میکنند که به نام بسته پروتکل اینترنت شناخته میشود. این بسته یک مدل معماری است که روشهارا به سامانه لایه بندی شدهای از پروتکلها تقسیم میکند.(RFC 1122, RFC 1123) هرلایه با محیطی متناظر است که سرویسهایی که ارائه میدهد در آن محیط یا حوزه عمل میکنند. بالاترین لایه، لایه کاربرد (به انگلیسی: Application Layer)، فضایی است برای شیوههای شبکه بندی مخصوص برنامههای کاربردی که مورد استفاده نرمافزارهای کاربردی قرار میگیرد، به عنوان مثال یک مرورگروب. در زیر این لایه لایه انتقال (به انگلیسی: Transport Layer) قرار دارد که برنامههای کاربردی را در " میزبانهای متفاوت" از طریق شبکه با شیوههای مناسب مبادله داده به یکدیگر مرتبط میسازد (به عنوان مثال مدل کارخواه-کارساز). در زیر این لایهها فناوریهای شبکه بندی اساسی در قالب دو لایه قراردارند. لایه اینترنت از طریق نشانی پروتکل اینترنت(آدرس IP) این قابلیت را به رایانهها میدهد که یکدیگر را شناسایی کنند و مکان یکدیگر را بیایند و به آنها اجازه میدهد که از طریق شبکههای ترانزیت میانی به هم متصل شوند. درآخر زیر همه لایهها یک لایه نرمافزاری به نام لایه پیوند قرارمی گیرد که اتصال بین میزبانهایی که در یک شبکه محلی قرار دارند ویا از طریق اتصال شماره گیری(Dial-up Connection) را بوجود میآورد. این مدل که به نام مجموعه پروتکل اینترنت خوانده میشود به گونهای طراحی شدهاست که از سختافزاری که بر روی آن کار میکند مستقل باشد و به جزئیات سختافزاری نمیپردازد. مدلهای دیگری نیز علاوه بر این مدل بوجود آمدند (مثل مدل مرجع OSI) که اگرچه شباهتهای زیادی با هم دارند، اما نه از لحاظ جزئیات توصیفی و نه از نظر پیادهسازی با هم سازگار نیستند.
برجستهترین جزء مدل اینترنت پروتکل اینترنت(IP) است که یک سیستم آدرس دهی (آدرسهای IP) برای رایانههای متصل به اینترنت را فراهم میآورد. IP نسخه ۴، نسخه ابتدایی آن بود که در نسل اول اینترنت امروزی بکار گرفته شد و هنوز هم کاربرد عمده دارد. این نسخه به گونهای طراحی شده بود که ۴٫۳~ میلیارد (۱۰۹) میزبان اینترنت را آدرس دهی کند. اما رشد انفجاری ایترنت منجر به اتمام آدرسهای IP شد و گمان میرود که تقریباً در ۲۰۱۱ به مرحله پایانی اش برسد. در اواسط دهه ۹۰ نسخه جدید این پروتکل، ipv6 با قابلیت آدرس دهی بسیار بیشتر و مسیر یابی کارآمد تر ترافیک اینترنت بوجود آمد. این نسخه هم اکنون در مرحله بکارگیری تجاری در سراسر دنیا به سر میبرد و دفاتر ثبت منطقهای اینترنت (RIR) (به انگلیسی: Regional Internet Registry) به تمام مدیران منابع اصرار میکنند که برای پذیرش نسخه جدید و تغییر، برنامه ریزی کنند.
IPv۶ با IPv۴ همکنشپذیر (Interoperable) نیست و در واقع نسخهای موازی از اینترنت ایجاد میکند که در دسترس نرمافزارهای سازگار با IPv۴ نمیباشد. این بدین معنی است که ارتقای نرمافزار و یا استفاده از امکانات ترجمه برای همه دستگاههای شبکه که بخواهند بر روی اینترنت IPv۶ ارتباط برقرار کنند، امری ضروری است. اکثر سیستم عاملهای مدرن امروزی به گونهای تغییر داده شدهاند که از هر دو نسخه IP پشتیبانی کنند، اما زیرساختهای شبکه هنوز از این قافله عقب هستند.
ساختار
ساختار اینترنت و خصوصیات کاربرد آن به گستردگی مورد مطالعه قرارگرفتهاست. این مشخص شدهاست که ساختار مسیردهی پروتکل اینترنت(IP) و پیوندهای ابرمتن وب جهان گستر، هردو شبکههای مقیاس-آزاد هستند. شبیه به شیوه ارائه دهندگان تجاری اینترنت(ISP) که از طریق نقاط تبادل اینترنت(IXP) (به انگلیسی: Internet Exchange Point) به هم وصل میشوند، شبکههای پژوهشی نیز تمایل دارند که در شکل زیرشبکههای بزرگی مانند GEANT، گلوریاد، Internet۲ و JANET (شبکه آکادمی علوم و تحقیقات بریتانیا)، به هم متصل شوند. این زیر شبکهها به نوبه خود پیرامون شبکههای کوچکتری پدید آمدهاند.
بسیاری از دانشمندان علوم رایانه اینترنت را نمونه برجستهای از یک سیستم بزرگ بسیار مهندسی شده و هنوز بسیار پیچیده توصیف میکنند. اینترنت به شدت ناهمگن است. مثلاً نرخهای انتفال داده و ویژگیهای فیزیکی اتصالات بسیار تغییر میکند. اصول مسیریابی و آدرس دهی ترافیک در اینترنت به خاستگاه آن در سال ۱۹۶۰ بر میگردد که اتدازه و محبوبیت آینده اینترنت قابل پیش بینی نبود، از این رو امکان ایجاد ساختارهای دیگر در دست بررسی است.
حاکمیت
اینترنت یک شبکه جهانی توزیع شدهاست که شبکههای خودمختار به انتخاب خود به آن پیوستهاند و بدون هیچ بدنهٔ مرکزی فرماندهی کار میکند. اما برای حفظ همکنشپذیری آن جنبههای فنی و سیاستهای زیر ساخت پایهٔ آن و همچنین فضاهای نام اصلی آن توسط بنگاه اینترنتی نامها و شمارههای تخصیص داده شده(به انگلیسی: Internet Corporation for Assigned Names and Numbers) (ICANN) اداره میشوند که مقر اصلی آن درمارینا دل ری، کالیفرنیا قرار دارد. ICANN مرجعی است که به هماهنگ سازی تخصیص شناسههای یکتا برای استفاده در اینترنت میپردازد. این شناسهها شامل نامهای دامنه، نشانیهای IP، شماره پورتهای برنامهها در لایه انتقال و بسیاری از پارامترهای دیگر میشود. فضاهای نام یکتای جهانی که در آن نامها و شمارهها به صورتی تخصیص داده میشوند که مقادیر یکتا باشند، برای دسترسی جهانی به اینترنت ضروری هستند. ICANN توسط یک هیات مدیره بینالمللی که از بین انجمنهای فنی، آکادمیک و سایر انجمنهای غبر تجاری دیگراینترنت انتخاب میشود. دولت امریکا همچنان نقش اولیه را در تایید تغییرات در حوزه ریشه سامانه نام دامنه (به انگلیسی: DNS root zone) که قلب سامانه نام دامنه(DNS) را تشکیل میدهد. نقش ICANN در هماهنگی تخصیص شناسههای یکتا، آن را به عنوان تنها پیکره هماهنگ سازی در شبکه جهانی اینترنت متمایز میسازد. در ۱۶ نوامبر ۲۰۰۵ نشست جهانی در باره جامعه اطلاعاتی که در تونس برگزار شد انجمن حاکمیت اینترنت(IGF) را تاسیس کردند تا به مسایل مرتبط با اینترنت بپردازد.
کاربردهای امروزی
اینترنت انعطافپذیری بیشتری را در مورد ساعتهای کاری و موقعیت جغرافیایی فراهم میسازد بویژه با گسترش اتصالهای پرسرعت و نرمافزارهای کاربردی وب. امروزه اینترنت تقریباً از همه جا و به طرق مختلفی قابل دسترسی است، بویژه از طریق دستگاههای متحرک اینترنتی (Mobile Internet Device)، تلفن همراه، جعبههای بازی دستی(Handheld Game Console) و مسیریابهای سلولی(Cellular Routers) که به کاربران اجازه میدهد که هرکجا شبکههای بی سیم وجود دارد به اینترنت متصل شوند. با وجود محدودیت اندازه صفحه کوچک دستگاههای جیبی، خدمات اینترنت مانند وب و پست الکترونیک قابل استفادهاند. اینترنت همچنین بازار بزرگی برای شرکتها شدهاست. برخی از بزرگترین شرکتهای دنیا با بهرهگیری از ماهیت کم هزینه تبلیغات و دادوستد اینترنتی (که به دادوستدالکترونیک(E-Commerce) مشهور است) بزرگ شدهاند. این سریعترین راه برای انتشار همزمان اطلاعات بین افراد متعدد است. اینترنت متعاقباً راه و رسم خریدکردن را نیز متحول ساختهاست. به عنوان مثال یک فرد میتوانند کالایی مانند یک لوح فشرده(CD) را به صورت برخط(Online) سفارش داده و ظرف چند روز آن را از طریق پست دریافت کند و یا مستقیماً آن را در رایانهاش بارگیری(Download) نماید. اینترنت همچنین امکانات بزرگی برای بازاریابی شخصی (Personalized Marketing) به ارمغان میآورد و بیشتر از هر رسانه تبلیغاتی دیگری به یک شرکت امکان تبلیغ خصوصی محصول برای یک فرد و یا گروهی از افراد را میدهد. از نمونههای بازایابی شخصی میتوان به اجتماعات برخطی چون Facebook، Orkut، ،Twitter، Friendster، Myspace و مشابه آنها اشاره کرد که هزاران کاربر به عضویت آنها در میآیند تا خود را تبلیغ کنند و به صورت برخط دوست بیابند. بسیاری از آنها نوجوانان و جوانان بین ۱۳ تا ۲۵ سال هستند. وقتی که آنها خود را تبلیغ میکنند، علایق و سرگرمیهای خود را نیز تبلیغ مینمایند و شرکتهای بازاریابی برخط(Online Marketing) نیز از آن سود میجویند تا به اطلاعاتی در مورد اینکه هریک از این کاربران معمولاً جه کالاهایی را به صورت بر خط میخرند، دست یابند و محصولات شرکت خود را برای کاربران مورد نظرشان تبلیغ کنند.
به اشتراک گذاری آنی و کم هزینه ایدهها، دانش و مهارتها، با کمک نرمافزارهای تشریک مساعی (Collaborative Software) کارهای مشارکتی را بسیار آسانتر نمودهاست. گروهها نه تنها میتوانند به ارزانی ارتباط برقرار کنند و ایدهها را به اشتراک بگذارند، بلکه در وهله اول به دلیل دسترسی بسیار گسترده اینترنت تشکیل گروهها آسانتر میشود. مثالی از این موضوع، جنبش نرمافزار آزاد است که محصولاتی چون لینوکس، فایرفاکس موزیلا و اپنآفیس بوجود آورد. "گپ" اینترنتی چه به شکل اتاقهای گپ IRC و چه به شکل پیام رسانی فوری (Instant Messaging) به همکاران اجازه میدهد که به راحتی ضمن کارکردن پشت رایانه هایشان با یکدیگر در تماس باشند. پیامها حتی راحت تر و سریعتر از سیستم پست الکترونیکی مبادله میشوند. این سیستمها میتوانند به گونهای توسعه یابند که امکان مبادله فایل و یا تماس تصویری را نیز به کاربران ارائه دهند.(مانند Yahoo Messenger)
سیستمهای کنترل نسخه (Version Control) به گروههای همکاری کننده اجازه میدهد که بر روی اسناد اشتراکی کار کنند، بدون اینکه تصادفاً کار یکدیگر را رونویسی کنند و یا منتظر رسیدن اسناد به دستشان باشند تا بتوانند کار خود را بر روی اسناد انجام دهند. تیمهای تجاری و پرژهای میتوانند تقویمها را نیز در کنار اسناد و اطلاعات به اشتراک بگدارند. چنین هماهنگیهایی در طیف وسیعی از موضوعات مانند پژوهشهای علمی، تولید نرمافزار، برنامه ریزی کنفرانس وفعالیتهای سیاسی صورت میگیرد. همکاریهای سیاسی و اجتماعی با گسترش دسترسی به اینترنت و افزایش سوادرایانهای افزایش مییابد. از رویدادهای فلش ماب در اوایل ۲۰۰۰ تا استفاده از شبکههای اجتماعی در اعتراضات به انتخابات ۲۰۰۹ در ایران. اینترنت به افراد این امکان را میدهد که به طرز بسیار موثر تری از هرروش دیگری با هم کار کنند.
اینترنت امکان دسترسی از راه دور به رایانههای دیگر و انبارههای اطلاعات در هرجای دنیا که باشندرا به کاربران رایانه میدهد. آنها میتوانند برای این کار، در صورت نیاز، از فناوریهای امنیتی، رمزنگاری و احراز هویت نیز استفاده کنند. مثلاً یک حسابدار که در منزل خود نشستهاست میتواند حسابرسی دفاتر شرکتی را که در کشور دیگری قرار دارد، بر روی سروری که در کشور سومی قرار گرفته و توسط متخصصینی در کشور چهارم نگهداری میشود، انجام دهد ویا یک کارمند اداره میتواند در هر جای دنیا که باشدمی تواند یک نشست میزکاردور (Remote Desktop) رااز طریق اینترنت و یک شبکه خصوصی مجازی (VPN) ایمن به رایانهاش در اداره باز کند.
خدمات
اطلاعات
بسیاری از افراد واژههای "اینترنت" و "وب جهان گستر"(یابه صورت کوتاه "وب") را به جای هم بکار میبرند، حال آنکه این دو واژه معناهای متفاوتی دارند. وب جهان گستر مجموعهای جهانی از اسناد و تصاویر و سایر منابعی است که به وسیله ابرپیوندها با یکدیگر ارتباط منطقی دارند و با استفاده از شناسههای منبع یکنواخت (به انگلیسی: Uniform Resource Identifier) ویا به اختصار URI مورد مراجعه قرار میگیرند. URIها به ارائه دهندگان اجازه میدهد که سرویسها و مشتریان را به صورت سمبولیک مشخص نمایند. تا مکان یابی و آدرس دهی وب سرورها، سرورهای پرونده و سایر پایگاه دادههایی که اسناد را ذخیره میکنند و همچنین عرضه دسترسی به منابع از طریق پروتکل HTTP، اصلیترین پروتکل حامل وب، را ممکن سازند.HTTP تنها یک از صدها پروتکلی است که روی وب استفاده میشود. وب سرویسها نیز میتوانند از این پروتکل برای ارتباط استفاده کنند.
مرورگرهای وب جهان گستر مثل اینترنت اکسپلورر مایکروسافت، فایرفاکس، اپرا، سافاری اپل، و گوگل کروم با استفاده از ابرپیوندهای تعبیه شده درون صفحات، به کاربران امکان میدهند از یک صفحه وب به صفحه دیگرگردش کنند. این اسناد ممکن است ترکیبی از دادههای رایانهای شامل گرافیک، صدا، متن ساده، ویدیو، چندرسانهای و محتوای تعاملی شامل بازی، برنامههای اداری و نمایشهای علمی باشد. از راه پژوهشهای اینترنتی برپایه جستجوی کلیدواژهها با استفاده از موتورهای جستجوی وب مثل یاهو و گوگل کاربران میتوانند به سرعت و سادگی به حجم گسترده و متنوع اطلاعات بر خط دسترسی داشته باشند. در مقایسه با دانشنامههای چاپی و کتابخانههای سنتی، وب جهان گستر امکان عدم تمرکز اطلاعات را فراهم ساختهاست. وب همچنین به افراد و سازمانها توانایی انتشار ایدهها و افکارشان را برای شماربسیاری از مخاطبین بالقوه با هزینه وتاخیر زمانی کمینه میدهد. انتشار یک صفحه وب، وب نوشت، یا ساخت یک وبگاه هزینه اولیه بسیار پایینی دارد و سرویسهای رایگان نیز وجود دارند، هرچندکه انتشار و نگهداری وبگاههای بزرگ و حرفهای بااطلاعات جذاب، متنوع و به روز هنوزمشکل و پرهزینهاست. بسیاری از افراد، شرکتها و گروهها از وب نوشت هاکه به گستردگی برای یادداشتهای روزانه به روزشدنی به کارمی روند نیز استفاده میکنند. برخی از سازمانهای تجاری کارکنان خود کارکنان خود را تشویق میکنند که در حوزه تخصص خود توصیههایی را در وبگاه ارائه دهند، به این امید که با دانش تخصصی و اطلاعات رایگان، بازدیدکنندگان را تحت تاثیر قراردهند وبه شرکت خود جذب کنند. نمونه این روش در مایکروسافت دیده میشود که نرمافزارنویسان این شرکت، وب نوشتهای شخصی خود را منتشر میکنند تا علاقه عمومی را نسبت به کارشان بینگیزند.
تبلیغ برخط در صفحات وب پربیننده میتواند سود زیادی در برداشته باشد. دادوستدالکترونیک یا فروش محصولات مستقیماً از طریق وب نیز به رشد خود ادامه میدهد. در روزهای نخست وب، وبگاهها تنها مجموعهای از پروندههای متنی اچ تی امال(HTML) کامل شده و منزوی بود که بر روی وب سرورها ذخیره میشدند. مشارکت کنندگان سیستم پایگاه دادههای اصلی را توسط صفحات ویرایشگری که به همین منظور ساخته شدهاند با محتوای مورد نظر پر میکنند، حال آنکه بازدیدکنندگان تنها شکل نهایی HTML صفحات را میبینند. پروسه گرفتن محتوای جدید و دردسترس قرار دادن آن برای بازدیدکنندگان مورد نظر ممکن است شامل سیستمهای سردبیری، تاییدی و امنیتی باشد.
ارتباط
پست الکترونیک یکی از سرویسهای ارتباطی مهم در دسترس بر روی اینترنت است. مفهوم فرستادن پیامهای متنی الکترونیکی که به گونهای به نامهها و یادداشتهای پستی میماند، قدمتی بیش از اینترنت دارد. امروزه یکی از مسایلی که میتواند حائز اهمیت باشد درک تفاوت بین پست الکترونیک اینترنتی و سامانههای پست الکترونیکی داخلی است. یک نامه الکترونیکی اینترنتی ممکن است از شبکههای مختلفی عبورکند و بر روی ماشینهای مختلفی به صورت رمزنشده دخیره شود که از کنترل فرستنده و گیرنده نامه کاملاً خارج اند. دراین مدت کاملاً امکانپذیر است که این نامه توسط اشخاص ثالثی محتوای آن خوانده و یا حتی دستکاری شود. سامانههای پست الکترونیکی کاملاً داخلی که در آن نامه هاهرگزازمحدوده شبکه داخلی سازمان خارج نمیشوند بسیار ایمن تر هستند، هر چند که در هرسازمانی کارکنان فناوری اطلاعات و یا پرسنل دیگری هستند که شغلشان در ارتباط با نظارت و گاهی دسترسی به نامههای دیگران است. تصاویر و اسناد و سایر پروندهها نیز میتواند به صورت پیوست نامه الکترونیک فرستاده شود. نامههای الکترونیکی را میتوان به چندین نشانی پست الکترونیکی رونوشت نمود.
تلفن اینترنتی نیز سرویس ارتباطی دیگری است که با پیدایش اینترنت امکانپذیر شد. صدا روی پروتکل اینترنت(VoIP) نام پروتکلی است که زیر بنای همه ارتباطات تلفنی اینترنتی است. ایده آن در اوایل دهه ۱۹۹۰ همراه با برنامههای واکی-تاکی گونه برای رایانههای شخصی ظهور کرد. در سالهای اخیر سیستمهای VoIP سادگی استفاده و راحتی تلفنهای معمولی را پیدا کردهاند. فایده این کار ان است که چون ترافیک صدارااینترنت حمل میکند، VoIP هزینه بسیار کمی دارد و حتی میتواند رایگان باشد. به ویژه برای آن دسته از اتصالات اینترنت که همیشه برقرارند (مانند مودم کابلی یا ADSL) گزینه مناسبی است. VoIP در حال پخته شدن و تبدیل شدن به رقیب جایگزینی برای سیستمهای تلفن سنتی است. همکنشپذیری بین عرضه کنندگان مختلف بهبود یافته و امکان برقراری و یا در یافت تماس با تلفنهای معمولی نیز به وجود آمدهاست. کارتهای شبکه ساده و ارزان VoIP نیز در دسترس هستند که نیاز به وجود رایانه برای استفاده از VoIPرا ازبین میبرند.
کیفیت صدا از یک تماس تا تماس دیگر تغییر میکند، اما غالباً کیفیت برابر یا بهتر از تلفن معمولی است. مشکلاتی که برای VoIP باقی میمانند، گرفتن شماره تلفنهای اظطراری و قابلیت اطمینان است. در حال حاضر تعدادی از ازائه دهندگان VoIP سرویس شمارههای اظطراری را ارائه میدهند اما هنوز به صورت جهانی در دسترس نیست. تلفنهای سنتی انرژی را از خط تلفن میگیرند و در صورت قطع برق میتوانند همچنان عمل کنند. برای VoIP این امکان بدون استفاده از منبع تغذیه پشتیبان برای تغذیه تجهیزات تلفن و دسترسی به اینترنت، وجود ندارد. VoIP همچنین محبوبیت روزافزونی بین علاقهمندان بازیهای کامپیوتری به عنوان شکلی از ارتباط بین بازیکنان مییابد. محبوبترین برنامههای VoIP برای بازیها عبارتند از: Ventrilo و TeamSpeak. Wii، پلیاستیشن ۳ و ایکسباکس ۳۶۰ نیز ویژگی گفتگو با VoIP را عرضه میکنند.
انتقال داده
اشتراک فایل نمونهای از انتقال مقادیر بزرگ داده از طریق اینترنت است. یک فایل رایانهای را میتوان به صورت پیوست نامه الکترونیکی به دوستان و همکاران فرستاد. میتوان آن را دریک وبگاه ویا اف تی پی سرور(FTP Server) بارگذاری (Upload) نمودتا به آسانی توسط دیگران بارگیری(Download) شود. میتوان آن را در یک "مکان مشترک" در یک کارسازپرونده(File Server) قرار دارد تا به سرعت و آسانی در اختیار همکاران قرار گیرد. بار سنگین بارگیریهای شمار زیاد کاربران را میتوان با به کاربردن کارساز(سرور)های آینه و شبکههای تظیر-به-نظیر کاهش داد. دسترسی به فایل را میتوان از طریق تصدیق هویت کاربر کنترل کرد. انتقال فایل بر روی اینترنت را نیز میتوان با رمزگذاری در پوشش ابهام قرار داد. دستیابی به فایل ممکن است در گرو پرداخت مبلغی باشد که میتواند توسط کارت اعتباری پرداخت شود. مبدا و اعتبار فایل از طریق امضای دیجیتال و یا MD۵ و سایر روشهای هضم پیام قابل بررسی است. این ویژگیهای ساده اینترنت در مقیاس جهانی، به تدریج تولید، فروش و توزیع هر چیزی را که قابل ارائه به صورت فایل باشد را تغییر میدهد که این چیزها شامل همه انتشارات چاپی، محصولات نرمافزاری، اخبار، موسیقی، فیلم، ویدیو، عکاسی، گرافیک و آثار هنری دیگر میباشد.
رسانه جریانی(Streaming Media) همان عملی است که بسیاری از پخش کنندگان صدا و سیما، به واسطه آن، برنامههای خودرا از طریق اینترنت به صورت زنده پخش میکنند.(به عنوان مثال BBC) آنها امکان دیدن برنامههای غیر همزمان ضبط شده را نیز به کاربران میدهند. گروهی از آنها صرفاً برنامههای خود را از طریق اینترنت پخش میکنند. این بدین معنی است که یک رایانه میتواند به این رسانههای برخط، شبیه به همان صورتی که پیش از این تنها از طریق گیرندههای رادیو و تلویزیون امکانپذیر بود دست یابد. پادکستها گونه دیگری از پخش اینترنتی هستند که فایل صوتی توسط رایانه بارگیری میشود و سپس به یک پخش کننده رسانه قابل حمل منتقل میشود تا بتوان بعداً در حرکت بدان گوش داد.
وب بین (Webcam)ها را نیز میتوان گونه کم هزینه تر رسانه جریانی دانست. اگرچه برخی از وب بینها تصویر با ترخ فریم کامل میدهند اما غالباً تصویر کوچک است و به کندی به روز میشود. کاربران اینترنت میتوانند حیواناتی را دریک جنگل افریقایا گزارش تصویری از ترافیک در یک میدان را به صورت زنده و بی درنگ تماشا کنند و یا بر روی داراییهای خود از راه دور نیز نظارت بصری داشته باشند. محبوبیت اتاقهای گپ ویدیویی ویا کنفرانس تصویری نیز با افزایش تعداد کاربرانی که وب بین دارند، افزایش مییابد. یوتیوب در تاریخ ۱۵ فوریه ۲۰۰۵ ایجاد شد و اکنون وبگاه پیشرو در زمینه ویدیوهای جریانی است. یوتیوب از یک پخش کننده وب برپایه فلش برای پخش ویدیو استفاده میکند. کاربران ثبت نام کرده میتوانند مقدار نامحدودی ویدیو را در این وبگاه بارگذاری کنند و پروفایل شخصی بسازند. یوتیوب ادعا میکند که کاربرانش روزانه صدها میلیون ویدیو را بارگذاری و یا تماشا میکنند.
دسترسی
رایجترین زبان برای ارتباطات در اینترنت زبان انگلیسی است. این ممکن است ناشی از زادگاه اینترنت و همچنین نقش زبان انگلیسی به عنوان زبان بینالمللی باشد. ناتوانی رایانههای اولیه - که اغلب در امریکا ساخته میشدند - در پردازش نویسه (کاراکتر)های به جز گونه انگلیسی الفبای لاتین نیز ممکن است با این موضوع مرتبط باشد. پس از انگلیسی(۲۸٪ از بازدیدکنندگان وب)، پرخواهان ترین زبانها در وب جهان گستر عبارنتد از: چینی ۲۳٪، اسپانیایی ۸٪، ژاپنی ۵٪، پرتغالی و آلمانی (هر کدام ۴٪)، عربی و فرانسه و روسی (هرکدام ۳٪)و کرهای ۳٪. بر پایه منطقه، ۴۲٪ از کاربران اینترنت در آسیا، ۲۴٪ در اروپا،۱۴٪ در امریکای شمالی، ۱۰٪ در امریکای لاتین و کارائیب، ۵٪ در آفریقا، ۳٪ در خاورمیانه و ۱٪ در استرالیا/اقیانوسیه. فناوریهای اینترنت در سالهای اخیر بویژه در زمینه استفاده از یونیکد، به حد کافی گسترش یافتهاند و امکانات مناسبی برای ارتباط در بسیاری از زبانهای دنیا در دسترس میباشد، اما همچنان مسائلی مانند موجیباکه (نمایش نادرست برخی نویسههای یک زبان) باقی هستند.
روشهای معمول دسترسی به اینترنت در خانهها شامل دسترسی با شمارهگیری (dial-up)، خطوط زمینی پهن باند(از طریق کابل کواکسیال، فیبر نوری و یا سیم مسی)، وای-فای (Wi-Fi)، ماهواره و فناوری ۳G تلفن همراه میباشد. اماکن عمومی که میتوان در آنها از اینترنت استفاده نمود شامل کتابخانهها و کافینتها که در آنها رایانههایی با اتصال به اینترنت مهیاست. همچنین کیوسکهای اینترنت در بسیاری از اماکن عمومی مانند سالن فرودگاه و کافی شاپها موجودند که بعضی از آنها برای استفادههای کوتاه و سرپایی در نظرگرفته شدهاند. واژههای گوناگونی برای نامیدن این ترمینالها به کار میرودف از جمله: کیوسک عمومی اینترنت و یا پایانه دسترسی عمومی.
این ترمینالها به گستردگی برای کاربردهایی چون رزرو بلیط، سپرده گذاری بانکی، پرداخت برخط مورد استفاده قرار میگیرد. وای-فای(Wi-Fi) دسترسی بی سیم به شبکههای رایانهای و در نتیجه به اینترنت را فراهم میکند. نقاط داغ (Hotspots) به مکانهایی گفته میشود که دسترسی به اینترنت بی سیم در آن نقاط امکانپذیر است و کاربران میتوانند با لپ تاپ و یا دستیار دیجیتال شخصی(PDA) خود به اینترنت متصل شوند. گاهی این سرویسهای بیسیم برای عموم و یا حداقل برای مشتریان رایگان ارائه میشود. یک نقطه داغ محدوده مکانی مشخصی را شامل میشود مثل محوطه یک دانشگاه، پارک و یا حتی سراسر نقاط یک شهر. سرویسهای تجاری Wi-Fi که کل شهر را پوشش میدهند هم اکنون در شهرهای لندن، وین، تورنتو، سانفرانسیسکو، فیلادلفیا، شیکاگو و پیتسبورگ ارائه میشوند. در این شهرها مشترکین میتوانند در هر نقطهای از شهر به شبکه وای-فای متصل شوند. علاوه بر وای-فای، آزمایشهایی نیز در زمینه شبکههای بی سیم متحرک اختصاصی مانن ریکوچت و سرویسهای دادهای پرسرعت بر روی تلفنهای همراه، و شبکههای بی سیم ثابت انجام شدهاست. تلفنهای همراه پیشرفته مثل تلفنهای همراه هوشمند (Smartphone) همگی با قابلیت اتصال به اینترنت از طریق شبکه تلفن عرضه میشوند. مرورگرهای وب مثل اپرا معمولاً نسخهای برای این دستگاههای جیبی پیشرفته دارند.
آثار اجتماعی
اینترنت به دلیل خصوصیاتی چون قابلیت استفاده و دسترسی گسترده آن، اشکال کاملاً جدیدی از تعاملات، فعالیتها، و سازماندهیهای اجتماعی را پدید آوردهاست. وبگاههای شبکههای اجتماعی چون فیسبوک، توییتر و مایاسپیس روشهای جدیدی برای معاشرت و تعامل خلق کردهاند. کاربران این سایتها قادرند اطلاعات گوناگونی به صفحات خود بیفزایند، علایق مشترکی را دنبال کنند و به دیگران مرتبط شوند. وبگاههایی مثل لینکداین به پرورش ارتباطات حرفهای و تجاری میپردازد. یوتیوب و فلیکر هم در زمینه ویدیوها و تصاویر کاربران تخصص دارند.
دهه اول سده بیست و یکم، شاهد پرورش اولین نسلی است که در شرایطی رندگی میکنند که اینترنت به گستردگی در دسترس میباشد. این مسایل و نگرانیهایی را به دنبال دارد از جمله مسئله حفظ حریم خصوصی و هویت و توزیع غیر مجاز مواردی که تحت قانون کپی رایت محافظت میشوند. این بومیان دیجیتال با انبوهی از مسایلی مواجه میشوند که در مورد نسلهای قبلی وجود نداشت.
اینترنت کاربرد جدیدی به عنوان بک ابزار سیاسی یافتهاست مه این منجر به سانسوراینترنت میشود. نمونه استفاده سیاسی از اینترنت، مبارزه انتخاباتی هاوارد دین در سال ۲۰۰۴ در ایالات متحده بود که به دلیل جمعآوری کمکهای مردمی از طریق اینترنت شایان توجه بود. بسیاری از گروههای سیاسی از اینترنت برای سازماندهی در انجام ماموریت خود استفاده میکنند. برخی از دولتها مانند ایران، کره شمالی، میانمار، چین وعربستان، آنچه را که مردم میتوانند از طرق اینترنت ببینند، به ویژه در مورد مسایل سیاسی و مذهبی محدود مینمایند. این کار از طریق نرمافزارهایی که دامنه و محتوا را فیلتر میکنند صورت میپذیرد. در نروژ، دانمارک، فنلاند و سوئد، ارائه دهندگان اصلی خدمات اینترنت به صورت داوطلبانه و احتمالاً برای اجتناب از قانون شدن فیلترینگ، قبول کردهاند که دسترسی به سایتهایی که توسط مقامات مسوول لیست شدهاست را محدود نمایند. اگرچه قرار بر این است که این آدرسهای ممنوع شده تنها شامل وبگاههای هرزه نگاری کودکان باشد، اما محتوای این لیست مخفی است.در بسیاری از کشورها مانند ایالات متحده امریکا، اگرپه قوانینی در ممنوعیت پخش موارد دربردارنده هرزه نگاری کودک تصویب نمودهاند اما استفاده از نرم افرارهای فیلترینگ را اجباری نکردهاند. نرمافزارهای تجاری و یا رایگان بسیاری تحت عنوان نرمافزار کنترل محتوا در دسترس هستند که کاربران از طریق آنها میتوانند وبگاههای مستهجن را در رایانه شخصی و یا شبکه محلی مسدود نمود تا از دسترسی کودکان به مواد هرزه نگاری و یا خشونت نگاری جلو گیری نمود.
اینترنت از آغاز پیدایش همواره وسیله مناسبی برای فعالیتهای تفریحی بودهاست. بسیاری از انجمنهای اینترنتی بخشهایی برای بازی و ویدیوهای خنده دار و کارتونهای کوتاه در قالب انیمیشنهای فلش(Flash) دارند. بیش از ۶ میلیون نفر در اینترنت از وب نوشتها و تختههای پیام برای برقراری ارتباط استفاده میکنند. صنایع هرزه نگاری و قمار از اینترنت سود میجویند تا وبگاههایی بسازند که منبع کلان تبلیغات برای سایر وبگاهها میباشند. اگرچه بسیاری از دولتها برای محدود سازی استفاده این دو صنعت ازاینترنت تلاش کردهاند اما در جلوگیری از گسترش محبوبیت آنها چندان موفق نبودهاند.
یکی از فعالیتهای تفریحی اصلی در اینترنت، بازیهای چند نفره است. این شکل تفریح اجتماعاتی را بوجود میآورد که در آن افراد از هر سن و نژادی از دنیای بازیهای چندنفره کامپیوتری لذت میبرند. اگرچه بازیهای برخط از سال ۱۹۷۰ وجود داشتهاند، اما گونه مدرن این بازیها با خدمات اشتراکی مانند گیماسپای و MPlayer آغاز شد. غیر مشترکین محدود به بازیهای خاص و یا زمان بازی خاص بودند. بسیاری از مردم از اینترنت برای دسترسی و بارگیری(download) موسیقی و فیلم و سایر آثار استفاده میکنند. این خدمات به هر دو صورت رایگان و پولی، با استفاده ازسرورهای مرکزی و یا فناوریهای نظیر-به-نظیر توزیع شده ارائه میشوند. برخی از این منابع توجه بیشتری نسبت به سایرین در زمینه حقوق مولفین اصلی نشان دادهاند.
بسیاری از مردم از اینترنت برای دسترسی به اخبار، پیش بینی آب وهوا، گزارشهای ورزشی و جستجوی مطالب در مورد علاقهمندیهای خود استفاده میکنند. آنها از گپ برخط، پیام رسان فوری و پست الکترونیک برای در تماس بودن با دوستان خود در سراسر دنیا و به شیوهای شبیه به دوست مکاتبهای که در قدیم رواج داشت، استفاده میکنند. اینترنت شاهد شمار رو به افزایش میزکارهای وب که در آن کاربران به فایلها و تنظیمات خود دسترسی پیدا میکنند، بودهاست."کمکاری سایبری" (Cyberslacking) محل اتلاف جدی منابع سازمانهاست. کارمندان انگلیسی به طور میانگین ۵۷٪ از وقت خود را به وب گردی در حین کار میپردازند..
ارتباط اينترنتي ظاهراً مجال و امكان بيشتري به سوءِ تعبير، ابهام و اشتباه و سوءِ استفاده مي دهد تا شكل هاي سنتي تر ارتباطات:
اين مسئله در بطن ماهيت ارتباط انساني نهفته است. ما تصور مي كنيم كه ارتباط انساني محصول ذهن است، اما پيكر ها هستند كه اين كار را انجام مي دهند: چهره ها تكان مي خورند، صداها به ارتعاش در مي آيند، پيكرها مي جنبند، دست ها ادا و اشاره مي كنند... در اينترنت ذهن حضور دارد اما بدن غايب است. گيرندگان پيام ها هيچ سرنخي براي درك و شناخت شخصيت و خلق و خوي فرستنده ندارند، و فقط مي توانند حدس بزنند كه چرا اين پيام فرستاده شده، معناي آن چيست و چه پاسخي بايد به آن داد. اعتماد عملا از صحنه خارج مي شود. اين كار مالامال از بيم و خطر است. (Locke 2000)
تاثیرات ذهنی
بر روی آثار اینترنت بر مغز انسان مطالعات زیادی انجام شدهاست. نیکلاس کار(به انگلیسی: Nicholas Carr) ادعا میکند که اینترنت تفکر عمیق را که عامل خلاقیت واقعی است کاهش میدهد. او همچنین میگوید که پیوندهای فرامتن و تحریک بیش از حد، به این معنی است که مغز باید بیشتر توجهش را بر روی تصمیمات کوتاه متمرکز کند. او همچنین بیان میکند که اینترنت مغز را غرق در اندیشه میکند که باعث آسیب رسیدن به حافظه بلند مدت میگردد. شمار فراوان محرکها در اینترنت منجر به بار شناختی(Cognitive Load) سنگینی برای مغز میشود که یادآوری هرچیزی را مشکل میسازد.
استیون پینکر (به انگلیسی: Steven Pinker)، روانشناس، نظری مخالف دارد. او به این نکته اشاره میکند که افراد بر روی آنچه انجام میدهند کنترل دارند وبنابراین این پژوهش و استدلال هرگز طبیعت انسان را در نظر نداشتهاست. او میگوید "تجربه ظرفیتهای پردازش اطلاعات مغز را عوض نمیکند" و ادعا میکند که اینترنت باعث باهوشتر شدن انسانها شدهاست.
نکات حقوقی و اخلاقی
هم اکنون نگرانی عمومی در مورد مطالب موجود در اینترنت وجود دارد. بعضی از جدال آمیزترین آنها تخلف در حق نشر، جعل هویت و مکالمه تنفر آمیز هستند که وجود دارند و قانونی کردن آنها مشکل است.
تاریخ اینترنت
اتحاد جماهیر شوروی آن زمان موشکی با نام «اسپونیک» (Spotnik) را به فضا میفرستد و نشان میدهد دارای قدرتی است که میتواند شبکههای ارتباطی آمریکا را توسط موشکهای بالستیک و دوربرد خود از بین ببرد. آمریکاییها در پاسخگویی به این اقدام روسها، موسسه پروژههای تحقیقی پیشرفته “ARPA” را بهوجود آوردند. هدف از تاسیس چنین موسسهای پژوهش و آزمایش برای پیدا کردن روشی بود که بتوان از طریق خطوط تلفنی، کامپیوترها را به هم مرتبط نمود. به طوری که چندین کاربر بتوانند از یک خط ارتباطی مشترک استفاده کنند. در اصل شبکهای بسازند که در آن دادهها به صورت اتوماتیک بین مبدا و مقصد حتی در صورت از بین رفتن بخشی از مسیرها جابهجا و منتقل شوند. در اصل هدف “ARPA” ایجاد یک شبکه اینترنتی نبود و فقط یک اقدام احتیاطی در مقابل حمله احتمالی موشکهای اتمی دوربرد بود. هر چند اکثر دانش امروزی ما درباره شبکه بهطور مستقیم از طرح آرپانت “ARPPA NET” گرفته شدهاست. شبکهای که همچون یک تار عنکبوت باشد و هر کامپیوتر ان از مسیرهای مختلف بتواند با همتایان خود ارتباط دااشته باشد واگر اگر یک یا چند کامپیوتر روی شبکه یا پیوند بین انها از کار بیفتادبقیه باز هم بتوانستند از مسیرهای تخریب نشده با هم ارتباط بر قرار کنند.
این ماجرا با وجودی که بخشی از حقایق بهوجود آمدن اینترنت را بیان میکند اما نمیتواند تمام واقعیات مربوط به آن را تشریح کند. باید بگوییم افراد مختلفی در تشکیل اینترنت سهم داشتهاند آقای “Paul Baran” یکی از مهمترین آنهاست. آقای باران که در دوران جنگ سرد زندگی میکرد میدانست که شبکه سراسری تلفن آمریکا توانایی مقابله با حمله اتمی شوروی سابق را ندارد. مثلاً اگر رییس جمهور وقت آمریکا حمله اتمی متقابل را دستور دهد، باید از یک شبکه تلفنی استفاده میکرد که قبلاً توسط روسها منهدم شده بود. در نتیجه طرح یک سیستم مقاوم در مقابل حمله اتمی روسها ریخته شد.آقای باران (Baran) تشکیل و تکامل اینترنت را به ساخت یک کلیسا تشبیه کرد و معتقد بود، طی سالهای اخیر هر کس سنگی به پایهها و سنگهای قبلی بنا اضافه میکند و انجام هر کاری وابسته به کارهای انجام شده قبلی است. بنابراین نمیتوان گفت، کدام بخش از کار مهمترین بخش کار بودهاست و در کل پیدایش اینترنت نتیجه کار و تلاش گروه کثیری از دانشمندان است. داستان پیدایش اینترنت با افسانه و واقعیت در هم آمیخته شدهاست.
در اوایل دهه ۶۰ میلادی آقای باران طی مقالاتی پایه کار اینترنت امروزی را ریخت. اطلاعات و دادهها به صورت قطعات و بستههای کوچکتری تقسیم و هر بسته با آدرسی که به آن اختصاص داده میشود به مقصد خاص خود فرستاده میشود. به این ترتیب بستهها مانند نامههای پستی میتوانند از هر مسیری به مقصد برسند. زیرا آنها شامل آدرس فرستنده و گیرنده هستند و در مقصد بستهها مجدداً یکپارچه میشوند و به صورت یک اطلاعات کامل درمیآیند.
آقای باران (Baran) طی مقالاتی اینچنینی ساختمان و ساختار اینترنت را پیشگویی کرد. او از کار سلولهای مغزی انسان به عنوان الگو استفاده کرد، او معتقد بود: وقتی سلولهای مغزی از بین بروند، شبکه عصبی از آنها دیگر استفاده نمیکند و مسیر دیگری را در مغز انتخاب میکند. از دیدگاه وی این امکان وجود دارد که شبکهای با تعداد زیادی اتصالات برای تکرار ایجاد شوند تا در صورت نابودی بخشی از آن، همچنان به صورت مجموعهای به هم پیوسته کار کند. تا نیمه دهه ۶۰ میلادی کسی به نظرات او توجهای نکرد. تا اینکه در سال ۱۹۶۵ نیروی هوایی آمریکا و«آزمایشگاههای بل» به نظرات او علاقهمند شدند و پنتاگون با سرمایهگذاری در طراحی و ساخت شبکهای براساس نظریات او موافقت کرد.
ولی آقای باران (Baran) بنابر دلایلی حاضر با همکاری با نیروی هوایی آمریکا نشد. در این میان دانشمندی با نام تیلور (Tailon) وارد موسسه آرپا (ARPA) شد. او مستقیماً به آقای هرتسفلد رییس موسسه پیشنهاد کرد: (ARPA) آرپا هزینه ایجاد یک شبکه آزمایشی کوچک با حداقل چهار گره را تامین کند که بودجه آن بالغ بر یک میلیون دلار میشد. با این پیشنهاد تیلور تجربهای را آغاز کرد که منجر به پیدایش اینترنت امروزی شد. او موفق شد در سال ۱۹۶۶، دو کامپیوتر را در شرق و غرب آمریکا به هم متصل کند. با این اتصال انقلابی در نحوه صدور اطلاعات در دنیای ارتباطات رخ داد که نتیجه آن را امروز همگی شاهد هستیم. این شبکه به بستههایی (packet) از دادهها که به وسیله کامپیوترهای مختلف ارسال میشدند اتکا داشت. پس از انکه ازمایشها سودمندی انرا مشخص کردند سایر بخشهای دولتی و دانشگاهها پژوهشی تمایل خود را به وصل شدن به ان اعلام کردند . ارتباطات الکترونیکی به صورت روشی موثر برای دانشمندان و دیگران به منظور استفاده مشترک از دادهها در امد. در همان زمان که ARPAnet در حال رشد بود تعدادی شبکه پوشش محلی (LAN) در نقاط مختلف آمریکا به وجود امد. مدیران LANها نیز به وصل کردن کامپیوترهای شبکههای خود به شبکههای بزرگتر اقدام کردند . پروتوکل اینترنت ARPAnet IP زبان استاندارد حکمفرما برای برقراری ارتباط کامپیوترهای شبکههای مختلف به یکدیگر شد.تاریخ تولد اینترنت به طور رسمی اول سپتامبر ۱۹۶۹ اعلام شدهاست. زیرا که اولین “IMP” در دانشگاه “UCLA” واقع در سانتاباربارا در این تاریخ بارگذاری شدهاست.
از اوایل دهه ۱۹۹۰ رشد استفاده از اینترنت به صورت تصاعدی افزایش یافت . یکی از علل چنین استقبالی ابزار جستجویی مانند Gopher و archie بودهاست اما اینها در سال ۱۹۹۱ تحت تاثیر word wide web قرار گرفتند که به وسیله CERN یا ازمایشگاه فیزیک هستهای اروپا ساخته شد . با ان که اینترنت از ابتدا طوری بود که مبادله اطلاعات برای تازه واردان بسیار ساده باشد. بزرگترین جهش در وب در سال ۱۹۹۳ با عرضه نرمافزار موزاییک mosaic که نخستین برنامه مرورگر وب گرافیکی بود به وجود امد. برنامه موزاییک محصول تلاش دانشجویان و استادان بخش "مرکز ملی کاربردهای ابر کامپیوتر " در دانشگاه ایلینویز آمریکا بود. برای نخستین بار موزاییک امکانات اشاره و کلیک (به وسیله موش) را فراهم کرد. کاربران میتوانستند صفحات وب (web page) یا مجموعهای از متن و گرافیک را کنار هم بگذارند تا هر کسی که میخواست انها را بتواند روی اینترنت ببیند. وقتی با موش روی کلمهها یا تصاویر خاصی که hyper link نامیده میشد کلیک میکردند برنامه موزاییک به طور خود کار یک صفحه دیگر باز میکرد که به کلمه یا تصویر خاص و کلیک شده اختصاص داشت. بهترین بخش این سیستم انجا بود که hyper linkها میتوانستند به صفحاتی روی همان کامپیوتر یا هر کامپیوتر دیگر اینترنت با خدمات وب اشاره کنند. صفحات وب هر روز متولد میشدند و مفهوم موج سواری یا surfing روی وب متولد شد. اواسط سال ۱۹۹۴ سه میلیون کامپیوتر به اینترنت وصل شده بود و در ان هنگام اجرای عملیات اهسته نشده بود. صفحات جدید وب که شامل همه چیز از اسناد دولتی تا مدارک شرکتها و مدلهای جدید لباس بود در سراسر دنیا چندین برابر شد . موزاییک و جانشینان ان مانند navigator محصول شرکت " نت اسکیپ " اینترنت را از قلمرو علمی به میان مردم اوردند. طبق اخرین امار ۵۱ درصد کاربران بعد از سال ۱۹۹۵ وارد این محیط شدهاند. میلیونها انسانی که از اینترنت استفاده میکنند نیازی ندارند که نکات فنی مانند TCP/IP را بدانند . امروزه شرکتهای خدمات دهنده اینترنت یا ISP این کار را به عهده دارند.رشد روز افزون ان و ساده تر شدن استفاده ان همچنان ادامه دارد . هر چه تعداد مردم بیشتری به اینترنت رجوع کنند تعداد شرکتهای سازنده برنامههای اینترنت بیشتر میشود.با انکه بعضی از عاشقان اینترنت ان را نوعی شیوه زندگی میدانند. در نظر بیشتر کاربران منبع سرگرمی اطلاعات است ولی بیشترین مصرف ان پست الکترونیکی یا همان email است که یکی از ابزارهای ارتباطی کار امد به شمار میرود. پیامها از کامپیوتری به کامپیوتر دیگر با سرعت پرواز میکنند و منتظر میمانند تا شخص فرصت خواندن انها را پیدا کند . وب امکانات خوبی برای کپی از نرمافزارهای مجاز از لحاظ کپی فراهم میسازد. وقتی که میبینیم که در مدت کوتاهی اینترنت به چنین رشدی نایل آمده است، مطمئناً دشوار خواهد بود که آینده او را پیش بینی کنیم. طبق نظر کارشناسان ماهانه ۱۰ درصد به تعداد کاربران اینترنت افزوده میشود ولی تعداد دقیق کاربران که روزانه از آن استفاده میکنند مشخص نیست. هرچند که پارهای از کارشناسان تعداد آنها را تا ۹۰۰ میلیون نفر حدس میزنند. تعداد رسمی کاربران اینترنتی را در سال ۲۰۰۰ کارشناسان ۵۰۰ میلیون نفر اعلام کرده بودند.
قطعاً در سالهای آینده تحولات شگرفی را در زمینه شبکههای اینترنتی شاهد خواهیم بود. بهوسیله اینترنت انسان به راههای جدیدی دست پیدا کرد. در کنار این شانس جدید توسط اینترنت، باید بگوییم خطراتی نیز در رابطه با سیاست و اقتصاد و علم به دنبال خواهد داشت. فرم امروزی اینترنت مدیون همکاری تمام کاربران اینترنت در سرتاسر گیتی است که با این تصور که اطلاعات موجود در سطح جهان را به راحتی با یکدیگر مبادله کنند. این تصوری بود که آقای باران(Baran) از اینترنت داشت و امیدواریم در آینده نیز تکامل اینترنت در این مسیر باشد.
مرورگر وب
مرورگر وب یا مرورگر اینترنت به نرمافزارهای کاربردی گفته میشود که برای دریافت، نمایش و مرور اطلاعات از وب جهانگستر مورد استفاده قرار میگیرد. یک منبع اطلاعات با یک شناساگر یکنواخت منبع شناخته میشود، این منبع میتواند یک صفحه وب، تصویر، ویدئو و یا هر قطعه اطلاعاتی دیگری باشد.
هر چند مرورگرها برای دسترسی به وب جهانگستر طراحی شدهاند، اما از آنها میتوان برای دسترسی به اطلاعات سرورهای وب در شبکههای خصوصی و یا پروندهها در سیستمهای پرونده استفاده کرد.مرورگر های میتوانند شما را به فضای مجازی متصل کنند.اگر بخواهید از هر گوشه گیتی به فضای اینترنتی دست یابید، نیاز به یک مرورگر وب خوب و کاربردی دارید.
در نوامبر ۲۰۱۰ اینترنت اکسپلورر، موزیلا فایرفاکس و گوگل کروم به ترتیب بیشترین سهم را در بازار مرورگرهای اینترنت داشتهاند.
تاریخچه
اولین مرورگر وب در سال 1990 و توسط Tim Berners-Lee اختراع شد به نام مرورگر WorldWideWeb که نام آن بعدها به Nexus تغییر کرد. در سال 1993Mark Andreessen مخترع Netscape دست به نو آوری و ایجاد تغییراتی در مرورگرها زد، او با انتشار Mosaic (بعدها Netscape) اولین مرورگر محبوب در سراسر جهان که استفاده از تار جهان گستر را آسان تر و دسترسی مردم معمولی را با آن نیز ممکن ساخت و همچنین اولین مرورگر گرافیکی جهان بود انقلابی در روش استفاده از وب را به وجود آورد. او بعدها شرکت خود را به نام Netscape افتتاح کرد و در سال 1994 مرورگر Netscape Navigator را عرضه کرد که سریعا به محبوب ترین مرورگر جهان تبدیل شد. در سال 1995 مایکروسافت با عرضه Internet Explorer نخستین قدم را در رقابت مرورگرها برداشت و در سال 2002 با 95% تعداد کاربر تبدیل به محبوب ترین مرورگر جهان شد.
در سالهای بعد با عرضه دیگر مرورگر ها این رقابت ها جدی تر شد و کارزاری با نام جنگ مرورگرها شکل گرفت.
اینترنت اکسپلورر
ویندوز اینترنت اکسپلورر (به انگلیسی: Windows Internet Explorer) مرورگر وب مایکروسافت و پراستفادهترین مرورگر در میان کاربران است. این مرورگر به طور پیش فرض همراه با سیستمعامل ویندوز نصب میشود (ویندوز ۹۸ و نسخههای جدید تر ویندوز).
میزان گستردگی استفاده از اینترنت اکسپلورر
این امار میزان استفاده از اکسپلورر در پی سی ها را نشان می دهد. (شامل تبلت ها و تلفن های هوشمند نمیشود.)
گذشته
پروژه اینترنت اکسپلورر تابستان ۱۹۹۴ بوسیله Thomas Reardon آغاز شد.
فایرفاکس
موزیلا فایرفاکس (به انگلیسی: Mozilla Firefox) (به فارسی: روباه آتشین موزیلا) (مخفف شده آن به صورت رسمی Fx، اما بهصورت غیررسمی FF) مرورگر وب آزاد و متنباز برگرفته از موزیلا اپلیکیشن سویت است که توسط بنیاد موزیلا اداره میشود. بر اساس آمار در ماه می ۲۰۱۴، این مرورگر ۲۴٫۹٪ از کاربران اینترنت را به خود اختصاص داده است.
این مرورگر در ابتدا بیشتر بین کاربران توزیعهای لینوکس محبوبیت داشت، ولی رفتهرفته با پدیدار شدن مشکلات امنیتی در پراستفادهترین مرورگرهای وب مانند اینترنت اکسپلورر، کاربران دیگر سیستمعاملهای رایانه از قبیل ویندوز و مکینتاش نیز استفاده از این مرورگر را آغاز کردهاند تا جایی که مستقل از یک سیستمعامل مشخص، بیش استفادهشدهترین مرورگر جهان است.
موزیلا فایرفاکس مرورگر وبی است برای مرور و جستجو در بین صفحات اینترنتی با سرعت و امنیت بسیار بالا که محصول کمپانی قدیمی Netscape است که در زمینه ارائه ابزارهای اینترنتی بسیار محبوب و معروف است. مرورگر فایرفاکس محبوبیت خود را مدیون کیفیت و کارایی بالایش، فراتر از سایر مرورگرهای مطرح دنیا مانند اینترنت اکسپلورر و اوپرا است زیرا امکانات این مرورگر از قبیل امنیت، سرعت، کیفیت و قابلیت سفارشیسازی بسیار بالا نظر هر کاربری را نیز به خودش جلب میکند.
در طی مدتهای گذشته برنامه موزیلا در مدتهای طولانی نسخه فینال را توزیع میکرد اما امروزه با تاخیر سیاستهای بنیانگذار آن یعنی موزیلا، نسخههای فینال بهزودی عرضه میشوند و مشکلات سریعتر برطرف میشوند.
ویژگیها
این برنامه ویژگیهای بسیاری دارد. با گسترش وب و اهمیت بحث تبلیغات طراحان به فکر ایجاد صفحاتی افتادند که بدون خواست کاربر گشوده شوند. با استفاده از امکان pop-up blocker موزیلا، این صفحات امکان ایجاد مزاحمت را ندارند. این گزینه برای مرورگر قابل تنظیم است.
یکی از ویژگیهای موزیلا فایرفاکس امکان گشودن چند صفحه در یک پنجره (tabbed browsing) و کشیدن و رها کردن (drag-and-drop) مکان تبها است.
قابلیت RSS قوی این مرورگر، امکان پاک کردن آسان اطلاعات شخصی، امکان کشیدن و رها کردن متن به باکس جستجو، حمایت از SVG و CSS2 و CSS3 و JavaScript، حمایت از صفحات طراحیشده با فناوری نوین ایجکس (AJAX)، حمایت از قابلیتهای ویژهٔ CMSهای رایج، همکاری گسترده با شرکتهای بزرگ مانند eBay و موتورهای جستجوی یاهو و گوگل و دهها قابلیت سازگارانهٔ دیگر، موزیلا را از جمع مرورگرهای غیرحرفهای جدا کرده و باوجود سادگی و محیط دوستداشتنی، آن را به یکی از Browserهای پیشرفته بدل میکند. افزونههای مورد نیاز نصب شده و در حالت عادی غیرفعال است
اضافه شدن افزونه one-time
اضافه شدن نوار جستجوی توییتر Twitter
اولویتبندی جدید برای تقاضا در بازشدن زبانههای جدید
بهبود در اجرای مرورگر با سرعت فوقالعاده
بهبود در عملکرد و در هنگام استفاده از عناصر آهنگها ویدیوها
پشتیبانی CORS در دامنههای WebGL
پشتیبانی از منوهای HTML5
پشتیبانی برای insertAdjacentHTML
بهبود و پشتیبانی برای نوشتن در زبان CSS و بسیاری زبانهای دیگر
پشتیبانی پیشرفته WebSocket
افزایش امنیت
افزایش سرعت بارگذاری Java
افزوده شدن صفحه New Tabs
توانایی سفارشیسازی
یکی از قابلیتهای فایرفاکس امکان تغییر آن به مرورگری برای سلیقه هر فرد است. برای این کار فایرفاکس دو مورد را در نظر گرفته است. اول تواناییهای مرورگر، دوم ظاهر آن.
سفارشیسازی تواناییهای فایرفاکس با کمک فایلهایی با حجم کم به نام افزونه (Extension) ممکن میشود. این افزونهها در واقع تکههای کوچک برنامهاند که قابلیتهای مختلفی را به این مرورگر میافزایند. تمهای مختلف این مرورگر هم شخصیسازی ظاهر آن را راحت میکند.
مشکلات فایرفاکس
خیلی از کاربران خواستار اضافه شدن افزونههای پرتقاضا به فایرفاکس هستند. (نویسندگان فایرفاکس مدعیاند این کار مغایر با هدف آنها یعنی یک مرورگر سبک است.) البته بیشتر این افزونهها و قابلیتهای بسیار دیگر مستقیماً قابل بارگیری و نصب روی فایرفاکساند ولی تمام کاربران خواهان این روش نصب نیستند و ترجیح میدهند تمام این قابلیتها را در کنار نرمافزار اصلی داشته باشند.
یکی از مشکلات دیگری هم که به فایرفاکس نسبت داده میشود مشکلاتی است که توسط پلاگین فلش (Macromedia Flash) ایجاد میشود که برای لینوکس نوشتهشده که این مشکل ارتباطی به خود فایرفاکس ندارد.
پیکربندی
برای سفارشی کردن فایرفاکس و تغییر تنظیمات داخلی مانند مکان پوشه بارگیریها، صفحه آغازین، مدیریت رمزهای عبور و غیره، از منوی ابزار/ گزینهها استفاده فرمایید. بخش گزینهها، تنظیمات اصلی برای استفاده کاربران را در بر دارد.
پیکربندی فایرفاکس، شامل تمام تنظیمات داخلی فایرفاکس است و برای کاربران پیشرفته در نظر گرفته شده است.
برای دسترسی به پیکربندی فایرفاکس در نوار نشانی این عبارت را وارد کنید: about:config
خواهشمند است پیش از انجام تغییرات در این بخش، از پروفایل خود پشتیبانگیری کنید.
شرح کامل عبارتهای پیکربندی فایرفاکس
فایرفاکس قابل حمل
میزان استفاده از مرورگرهای اینترنت میان کاربران (به جز اینترنت اکسپلورر)
فایرفاکس سافاری اپرا نت اسکیپ
گوگل کروم بقیه
وبسایت PortableApps.com، فایرفاکس قابل حمل را عرضه میکند. این نسخه قابلیت اجراشدن روی درایوهای USB Flash و CD-ROM و همچنین درایوهای سخت خارجی و بعضی از پخشکنندههای دیجیتالی موسیقی را دارد.
گوگل کروم
گوگل کروم (به انگلیسی: Google Chrome) یک مرورگر وب رایگان است که در ۲ سپتامبر ۲۰۰۸ (۱۲ شهریور ۱۳۸۷) توسط شرکت گوگل بر پایهٔ پروژهٔ کرومیوم عرضه شد. در ابتدا نسخهٔ آزمایشی آن برای کاربران نرمافزار سیستمعامل ویندوز در یکصد کشور جهان عرضه شد ولی گوگل اعلام کرد که نسخههای منطبق با سیستمعامل گنو/لینوکس و رایانهٔ اپل مکینتاش آن هم در آینده توزیع خواهد شد. موتور این مرورگر نرمافزار آزاد وبکیت (به انگلیسی: WebKit) است. از امکانات و قابلیتهای آن میتوان به Tabbed browsing، و امکاناتی مشابه Privacy در سافاری و Speed Dial در مرورگر اپرا اشاره نمود.
در سپتامبر ۲۰۰۸ گوگل بخش زیادی از کد منبع کروم شامل، موتور جاوااسکریپت وی۸ را با نام کرومیم در اختیار عموم قرار داد. این کار باعث شد که دیگران بتوانند کد را مطالعه کنند و کمک کنند تا این مرورگر برای سیستم عامل لینوکس و مک نیز قابل استفاده شود.
امکانات
گوگل کروم مرورگری امن، سریع و بسیار با ثبات است. گوگل کروم تفاوت بسیاری با دیگر رقیبانش ندارد. قدرت کروم به عملکرد برنامه و سرعت پردازش آن به جاوا اسکریپت آن بستگی دارد. گوگل کروم از زبان های بسیاری مانند فارسی پشتیبانی می کند .
سافاری
در گردشگری، سفری که با هدف دیدن و تهیهٔ فیلم و عکس از جانوران بزرگجثهٔ حیات وحش انجام میشود را سافاری (safari) میگویند. فرهنگستان زبان فارسی برای سافاری واژه وحشگشت را نیز پیشنهاد کردهاست.
به طور سنتی، معمولاً از سافاری به عنوان تورهای بیابانگردی و دشتگردی در آفریقا یاد میشود و بنیانگذاران غربی این تورها برای نامیدن این تورها از واژه عربی سفر که در زبانهای آفریقایی به صورت سافاری تلفظ میشود استفاده کردهآند.
در سافاری، شرکتکنندگان در تور توسط انواع خودروها یا چهارپایان با طی مسیری مشخص از مکانهای دیدنی و جذاب بازدید میکنند. انواع وسیله نقلیه مورد استفاده در این تورها هم شامل خودروهای دو دیفرانسیل و حتی شتر است.
اپرا
اُپرا (به انگلیسی: Opera) یک مرورگر وب رایگان و متنبسته وب و نرمافزاری اینترنتی با دارا بودن حدود دو درصد کاربران اینترنت است که شرکت نرمافزاری اپرا آن را توسعه دادهاست. این مرورگر برای کاربریهای عمومی اینترنتی نظیر نمایش وبسایتها، دریافت و ارسال نامههای الکترونیکی، مدیریت ارتباطات، گفتگوی برخط آیآرسی، بارگذاری از طریق پروتکل بیتتورنت و خواندن فیدهای وب مورد استفاده قرار میگیرد. اپرا برای کاربرد برروی رایانههای شخصی، تلفنهای همراه و تبلتها به طور رایگان عرضه میگردد.
اجزای اصلی اپرا عبارتند از مرور بر پایهها تبها، امکانات کوچک و بزرگنمایی صفحات، تنوع اشکال نشانگر موس و یک بخش مدیریت بارگذاری یکپارچهاست. از نظر امنیتی اپرا دارای یک محافظ داخلی در مقابل حملات فیشینگ و برنامههای موسوم به بدافزار (Malware) مثل کرمها یا اسبهای تروای رایانهای است، همچنین دارای توانایی حفظ امنیت در هنگام مرور وبسایتها و حذف اطلاعات شخصی همچون کوکی اچتیتیپیها است.
اپرا برروی طیف متنوعی از سیستمهای عامل مثل مایکروسافت ویندوز، مک اواس ده، لینوکس، فری بیاسدی و سولاریس قابل اجراست. اگرچه امکانات مرورگر اپرا به نسبت از فایرفاکس بیشتر است و نیز سریعترین مرورگر میباشد اما این مرورگر تنها کسر کوچکی از بازار مرورگرهای رایانهای را به خود اختصاص دادهاست، البته اپرا بازار قدرتمندتری در زمینه دستگاههای سیار مثل تلفنهای همراه، تلفنهای هوشمند و دستیار دیجیتال شخصی در اختیار دارد. اپرا برای دستگاههایی که از سیستمعامل سیمبین یا ویندوز موبایل قابل استفادهاست. نزدیک به ۴۰ میلیون دستگاه تلفن همراه دارای نرمافزار اپرا هستند. همچنین اپرا تنها مرورگر قابل استفاده بر روی کنسولهای بازی نینتندو دیاس و وی محسوب میگردد. اپرا در برخی از کشورها مانند اوکراین محبوب ترین مرورگر وب شناخته شدهاست.
تاریخچه
اپرا به صورت یک پروژه تحقیقاتی در شرکت تلهنور، بزرگترین شرکت ارتباطی نروژی، پا به عرصه وجود گذاشت. در سال ۱۹۹۵ (میلادی)، شرکتی مخصوص برای توسعه اپرا به نام اپرا سافتور ASA تاسیس شد. اپرا اولین در سال ۱۹۹۶ به صورت عمومی منتشر شد و اولین نسخه عمومی آن هم ۲٫۰ بود که فقط بر روی مایکروسافت ویندوز اجرا میشد. در سال ۱۹۹۸ پروژهای برای پورت کردن اپرا به دستگاههای موبایل به منظور کسب درآمد در بازار نوظهور این نوع دستگاهها، بنیان نهاده شد. نسخه ۴٫۰ که در سال ۲۰۰۰ (میلادی) منتشر شد، حاوی یک هستهٔ چندسکویی جدید بود که کار پورت کردن اپرا به سیستمعاملها و سکوهای سختافزاری مختلف را تسهیل میکرد.
تا این لحظه، اپرا یک نرمافزار مشروط بود و کاربران باید پس از دوره آزمایشی، نسخه کامل آن را خریداری میکردند. نسخه ۵٫۰ که در سال ۲۰۰۰ منتشر شد، دیگر یک نرمافزار مشروط نبود و پروژه اپرا سیاست جدیدی برای کسب درآمد از این مرورگر را اتخاذ کرده بود. این سیاست جدید ایت بود که اپرا تبدیل به یک آگهیافزار شود و برای کاربرانی که برای استفاده از آن هزینه نکردهاند، تبلیغات نمایش داده شود. در نسخههای بعدی اپرا، این امکان برای کاربران فراهم شد تا بین دیدن بنرهای تبلیغاتی یا دیدن تبلیغات متنی از طرف گوگل، یکی را انتخاب کنند. از نسخه ۸٫۵ که در سال ۲۰۰۵ (میلادی) منتشر شد، تبلیغات به صورت کامل از اپرا حذف شد و شرکت گوگل تبدیل به حامی مالی اصلی این پروژه شد (که در عوض، پروژه اپرا قبول کرده بود که موتور جستجوی گوگل، موتور جستجوی پیشفرض در اپرا باشد)
نسخه ۹٫۱ که در سال ۲۰۰۶ (میلادی) منتشر شد، علاوه بر داشتن تعدادی قابلیت جدید گوناگون، مجهز به قابلیتی بود که به موجب آن، کاربر را در برابر صفحات جعلی و کلاهبرداری اینترنتی محافظت میکرد. این کار با استفاده از فناوریهایی صورت میگرفت که از طرف GeoTrust (ارائهکننده گواهینامه دیجیتالی) و PhishTank (سازمانی که وبگاههای فیشینگ شناختهشده را پیگیری میکرد) تامین شده بودند. در نسخه ۹٫۵ وقتی که Netcraft جای GeoTrust را گرفت و برای محافظت در برابر بدافزارها هم از Haute Secure استفاده شد، این قابلیت بهینه شد و گسترش پیدا کرد.
همچنین در سال ۲۰۰۶ (میلادی)، Opera Software ASA برنامه Internet Channel و Nintendo DS Browser را برای کنسولهای بازی نینتندو دیاس و Wii منتشر کرد.
یک موتور جاوااسکریپت جدید به نام Carakan، که نامش از الفبای ژاپنی گرفته شده بود، در نسخه ۱۰٫۵۰ معرفی شد. بر طبق گفته اپرا سافتور، کاراکان اپرا ۱۰٫۵۰ را هفت برابر سریعتر از اپرا ۱۰٫۱۰ میساخت. در ۱۶ دسامبر ۲۰۱۰، نسخه ۱۱ از مرورگر اپرا منتشر شد که دارای قابلیت افزونهها، زبانههای پشتهای، حرکات تصویری ماوس، و تغییراتی در نوار آدرس بود. نسخه ۱۲ هم در ۱۴ ژوئن ۲۰۱۲ منتشر شد.
در ۱۲ فوریه ۲۰۱۳، اپرا خبر داد که قصد دارد موتور پرستو را کنار گذاشته و با استفاده از کدهای پروژه کرومیوم، از موتور وبکیت که در مرورگر کروم شرکت گوگل بکار رفته، استفاده کند. همچنین اپرا سافتور طرحی ریخته بود تا کدهایی را به وبکیت اهدا کن. در ۳ آوریل ۲۰۱۳، گوگل اعلام کرد که برخی از اجزای وبکیت را منشعب خواهد کرد تا یک موتور چیدمان جدید به نام بلینک بوجود آورد؛ در همان روز، اپرا تایید که کرد که این پروژه هم در پیادهسازی بلینک، تابع گوگل خواهد بود.
در ۲۸ می ۲۰۱۳، یک نسخه بتا از اپرا ۱۵ در دسترس قرار گرفت که اولین نسخهٔ مبتنی بر پروژه کرومیوم بود. بسیاری از قابلیتهای شاخص نسخههای قبلی حذف شده بودند، و Opera Mail هم به صورت یک برنامه مجزا که از اپرا ۱۲ مشتق شده بود، درآمد.
ویژگیها
اپرا به صورت توکار از قابلیت زبانهبندی پنجرهها پشتیبانی میکند و قابلیتهای پیشفرض آن را میتوان با استفاده از افزونهها گسترش داد. همچنین اپرا مجهز به یک نوار بوکمارک و دانلود منیجر هم هست. اپرا قابلیتی به نام Speed Dial دارد. این قابلیت، به کاربر اجازه میدهد تا تعداد نامحدودی از صفحات وب را به میل خود انتخاب کند تا وقتی که زبانه جدیدی باز میشود، آن صفحات به صورت کوتهوار نشان داده شوند. به کمک Speed Dial، میتوان آن صفحات را به روش آسانتر و کارامدتری مرور کرد.
Opera Turbo: که با فشرده سازی صفحات و تصاویر به میزان ۲، ۳ یا ۴ برابر (بسته به سرعت اتصال اینرنت) سرعت بارگذاری صفحات وب را تا چندین برابر بالا میبرد.
Opera Unite: برای اشتراک گذاری فایلهای دلخواه خود روی شبکه اینترنت، بدون نیاز به آپلود آنها در سایتهای دیگر
Opera Link: برای هماهنگی سریع اطلاعات مرورگر خودتان روی اپرای دیگر یا رایانه دیگر
Private browsing: برای مرور کردن کاملاً ایمن صفحات اینترنت بدون برجای ماندن رد پا روی رایانه (نسخه ۱۰/۵۰)
Opera extensions: افزونههای مرورگر اپرا که از نسخه ۱۱ به بعد به این مرورگر افزوده شدهاست.
Opera Mail: این قابلیت یکی از بهترین قابلیتها و ویژگیهایی استکه به این مرورگر نسبت به دیگر مرورگرها برتری میبخشد. با استفاده از این قابلیت میتوان در فید سایتها و وبلاگها مشترک شد و از بروزرسانی آنها مطلع شد. همچنین این فید خوان قابلیت پوشه سازی و دسته بندی نیز دارد.
Speed Dial: امکان دسترسی سریع به سایتهای از پیش تعیین شده در Tab جدید.
Mouse Gestures: انجام فرمانهای رایج در مرورگر مانند بازکردن Tab جدید و بازگشت به صفحه قبل، با نگه داشتن کلید راست موس و حرکت دادن موس به جهتهای تعیین شده.
Extensions: جایگزینی برای Widgetهای اپرا است که عملکردی مانند افزونههای فایرفاکس دارد.
سیمانکی
سیمانکی (به انگلیسی: Seamonkey) مجموعه نرمافزار اینترنتی چندپلتفرمی آزاد و متنباز است.
این مجموعه نرمافزاری جایگزین مجموعه نرمافزار اینترنتی موزیلا میباشد که برای سیستمعاملهای لینوکس، مک اواس ده و نیز ویندوز در دسترس است.
تاریخچه
با پایان توسعهٔ مجموعه نرمافزار اینترنتی موزیلا توسط بنیاد موزیلا و تمرکز این بنیاد بر دو برنامهٔ مجزای فایرفاکس و تاندربرد پاسخگویی به نیاز برای یک مجموعه نرمافزار اینترنتی توسط بنیاد به انجمن سیمانکی سپرده شد. بدین ترتیب شورای شامل فلیپت چیی, کارستن دووسترلوه, ینس هاتلاک، ربرت کایزر, یان نیل, نیل راشبروک, اندرو شولتز و جاستین وود تشکیل شد و در ۱۵ سپتامبر ۲۰۰۵ ویرایش ۱٫۰ الفا را عرضه نمود.
نام
هرچند نام سیمانکی پیش از این در قالب نامکد (به انگلیسی: code name) و با نگارشی از حروف کوچک برای برنامه منتشر نشدهٔ (به انگلیسی: Netscape Communicator 5) و نیز مجموعه نرمافزار اینترنتی موزیلا توسط موزیلا استفاده شده بود اما جایگزین نام نه چندان مناسب (به انگلیسی: ButtMonkey) گشت.
این مرورگر در ذیل توزیع لینوکس دبیان با نام (به انگلیسی: ICEAPE) عرضه میگردد.
ساختار
مجموعه نرمافزار اینترنتی سیمانکی شامل ۴ مجموعهاست.
هدایتگر سیمانکی
هدایتگر سیمانکی (به انگلیسی: SeaMonkey Navigator)، مرورگر این مجموعه نرمافزاری است که برامدی از مرورگر نتاسکیپ میباشد و در حال حاضر از گکو ۱۲ استفاده میکند.
گیرنده پست الکترونیکی و خبرخوان
برنامهٔ گیرنده پست الکترونیکی و خبرخوان سیمانکی در تعامل با بقیه برنامههای این مجموعه نرمافزاری بهرهمند از قابلیتهای همچون: پشتیبانی از چندین حساب کاربری، ردیابی پستهای هرزه، پالایش پستهای الکترونیکی، نشانهگذاری خودکار پستها، پست به صورت HTML، لغتنامه و تصحیح کنندهٔ نگارشی، دفترچهٔ آدرس و تلفن و نیز تنظیمات پیچیده و حرفهای است.
تدوینگر سیمانکی
برنامه تدوینگر سیمانکی (به انگلیسی: SeaMonkey Composer) تدوینگر HTML است که برای توسعهدهندگان در نظر گرفته شدهاست.
کلاینت گپ IRC
کلاینت گپاینترنتی چتزیلا یکی از برنامههای تشکیل دهندهٔ مجموعه نرمافزار اینترنتی است که برای استفاده از کانالهای اینترنتی در نظر گرفته شده و به صورت پیشفرض کانال موزیلا را با خود دارد.
لینکس
لینکس (به انگلیسی: Lynx) مرورگری مبتنی بر متن است که برای محیطهای متنی که بتوان نشانگر مکاننما را آدرسدهی کرد قابل استفاده است. این مرورگر بیشتر بین کاربران لینوکس رواج دارد گرچه نسخههای ویندوز و مکاواس آن نیز وجود دارد. این نرمافزار تحت اجازهنامه جیپیال قابل دریافت و استفاده است. لینکس قدیمیترین مرورگریاست که هنوز به طور گسترده در حال استفادهاست.
آوانت
آوانت (به انگلیسی Avant Browser) مرورگر رایگانی که بر پایه هسته اینترنت اکسپلورر عمل میکند. این مرورگر بر روی ویندوزهای ۲۰۰۰، ایکس پی، ویستا و 7 قابل نصب بوده و برای عملکرد بهتر مرورگر باید اینترنت اکسپلورر ۶، ۷ و یا ۸ بر روی رایانه نصب شده باشد.
بنا بر آمار پایگاه CNET تا دسامبر سال ۲۰۰۹ بیش از ۲۵ میلیون بار نسخههای مختلف آن دانلود شدهاست.
قابلیتها
برخی از قابلیتهای این مرورگر به شرح ذیل میباشد .
۱-مسدود کننده فایلهای فلش
این ویژگی کاربر را قادر میسازد تا به راحتی از بارگیری فایلهای فلش تبلیغاتی بر روی رایانه جلوگیری شود که این امر بر سرعت بازشدن صفحات اثر میگذارد.
۲-مسدود کننده صفحات Pop-Up
این قابلیت مانع از بازشدن ناگهانی صفحات تبلیغاتی که در پی بازدید از برخی سایتها روی میدهد است.
۳-ویژگیهای عملکردی موشواره
با استفاده از این وِیژگیها با کلیک دکمه میانی موشواره بر روی یک لینک در صفحه بازدیدی، صفحه مربوط به آن لینک در یک پنجره جدید باز میگردد همچنین با نگه داشتن دکمه راست موشواره و فشرده همزمان دکمه چپ به صفحه قبلی و با عمل عکس یعنی نگه داشتن دکمه چپ و فشردن همزمان دکمه راست به صفحه بعدی هدایت می شود.
4-پرکردن خودکار یا AutoFill
این ویژگی باعث میشود که پسورد سایتها ذخیره شده و تنها با یک کلیک به راحتی بتوان از آنها استفاده نمود.
5-حالت تمام صفحه یا Real Full Screen Mode
با فشردن کلید F12 به حالت تمام صفحه تبدیل و نوارهای بالا و پایین مرورگر ناپدید میشود .
مکستون
ماکستون که به عنوان MyIE۲ شناخته میشود، در اصل یک مرورگر وب رایگان برای ویندوز مایکروسافت است. آخرین نسخه ماکستون، دارای قابلیت پشتیبانی از هر دو ترایدنت و موتور WebKit را میباشد. همچنین نسخههایی از ان برای موبایل و سیستم عامل آندروید طراحی شدهاست.
وب افزارماکستون یکی از برندگان جایزهٔ ۱۰۰ پاداش سینت در سالهای ۲۰۰۸ و ۲۰۰۹ بود و در سال ۲۰۱۱ ماکستون رتبهٔ ۹۷ را در لیست بهترین محصولات سال که توسط PCWorld علام میشود را به دست اورد.
به گفته مدیر عامل شرکت بینالمللی ماکستون مینگ جی «جف» چن، ماکستون در اصل توسط چانگیو (Changyou)، یک برنامه نویس چینی که میخواست برنامهای برای سفارشی کردن مرورگراینترنت اکسپلورر بسازد طراحی شدهاست. چانگیو در بولتن بورد سیستم کاری خود را قبل از خروج از این پروژه در سال ۲۰۰۰ تغییر داد. چانگیو روش جدیدی برای توسعهٔ این برنامه را در پیش گرفت و در سال ۲۰۰۲ نسخه جدید، MyIE۲ منتشر شد. MyIE۲ به سرعت رشد کرد، با وجود کاربران جدیدی در سراسر جهان به کمک پلاگینها و پوست و با کمک اشکال زداییهای پی در پی ماکستون در سال ۲۰۰۳ تا حدود بسیاری دگرگون شد.
در سال ۱۹۹۹، چن مرکز جهانی محدود شدهٔ مایسافت را در هنگ کنگ پایهگذاری کرد اما بعدها محل مرکز هنگ گنگ را به پکن تغییر داد. یکی از نخستین سرمایه گذاران این مرکز شرکت اسکایپ بود.
ماکستون یکی از دوازده مرورگر برتر توسط مایکروسافت در سال ۲۰۱۰ در سایت BrowserChoice.eu بود وب سایتی که به کاربران ویندوز مایکروسافت ساکن در منطقه اقتصادی اروپا پیشنهاد میدهد که با توجه به نیاز هایشان چه مرورگر وبی برای استفادههای انها از اینترنت بهتر است.
خرید
خرید به بررسی کالا و خدمات جهت دریافت آن و به قصد انجام فعالیت بازرگانی گفته میشود. خرید کردن یک فعالیت انتخابی و سپس دریافتی است. زمینه این نوع فعالیتها میتواند گاه برای پر کردن اوقات فراغت و یا مسائل اقتصادی باشد.
خرید در جوامع باستانی
در روم باستان مرکز خرید بزرگی با نام مرکز خرید تراجان با واحدهای خردهفروشی بسیار وجود داشت. قدیمیترین لیست خرید بر روی دیوار هادریان کشف شده که متعلق به ۷۵-۱۲۵ پس از میلاد میباشد و به دست یک سرباز نوشته شده است.
خرید اینترنتی
خرید اینترنتی (به انگلیسی: Online Shopping) نوعی خرید است که از طریق فروشگاههای اینترنتی انجام میشود. از مهم ترین و بزرگ ترین سایتهای خرید اینترنتی میتوان به سایتهای ئیبی و آمازون اشاره کرد.
تاریخچه
اولین بار در سال ۱۹۹۱ تیم برنرز لی تجارت الکترونیک را پایهگذاری کرد و در سال ۱۹۹۴ که بانکداری آنلاین ایجاد شد، شرکت پیتزا هات اولین فروش اینترنتی خود را آغاز کرددر همان سال شرکت نت اسکیپ ارتباط امنیت لایه انتقال (SSL) را ابداع و ایجاد کرد و خرید اینترنتی به وسیله این پروتوکل ایجاد شد.همچنین در همان سال کمپانی آلمانی اینترشاپ(Intershop) اولین سیستم فروش اینترنتی خود را ایجاد کرد. ۱۹۹۵ شرکت آمازون. کام و سال ۱۹۹۶ شرکت ئی بی نیز فعالیتهای خود را شروع کردند.
عملکرد
در این نوع فروشگاه که بعد از به وجود آمدن اینترنت پا به عرصه وجود گذاشت، فروشنده لیست و مشخصات کالاهای خود را در سایت قرار میدهد و خریدار پس از مراجعه به این سایت و مطالعهٔ مشخصات و ویژگیهای کالا، نسبت به ثبت سفارش خرید از فروشگاه اقدام میکند. این سفارشها پس از بررسی و تایید نهایی توسط مسئولان سایت با توجه به نوع کالا و حجم و وزن آن توسط پیک موتوری، پست و یا باربری به آدرس سفارشدهنده ارسال میشود و وجه کالا به روشهای مختلف قابل پرداخت میباشد. امروزه تجارت الکترونیک در سر تا سر دنیا بسیار رواج پیدا کرده است.
اغلب پرداخت در این فروشگاههای اینترنتی به وسیله ابزارهای پرداخت الکترونیک قابل انجام است. کارتهای پرداخت الکترونیک، چه بصورت مجازی (فقط قابل استفاده در فضای اینترنت) و چه به صورت فیزیکی اغلب قابل استفاده در چنین محیطهایی هستند. البته فروشگاههای اینترنتی محلی معمولاً قابلیت تحویل پول در هنگام دریافت کالا را نیز دارند، ولی در خریدهای اینترنتی جهانی معمولاً چنین امکانی فراهم نیست.
فروشگاههای موفق اینترنتی معمولاً ابتدا باید اعتماد مشتری را جلب نمایند تا به موفقیت دست بایند. بهترین قیمت همراه با کیفیت عرضه باید واقعی باشد. زیرا مشتریان در فضای مجازی به راحتی هر فروشگاهی را با دیگران مقایسه میکنند و تا به آن اطمینان نکنند دست به خرید نمیزنند.
خرید اینترنتی در جهان روز به روز به صرفه تر و مناسبتر از گذشته شده و اجازه مقایسه قیمت/کیفیت و خدمات کالا را به مصرف کنندگان میدهد. بدین ترتیب رضایت مشتریان بیش از پیش شده و اغلب ترجیح میدهند خرید خود را از اینترنت انجام دهند. در خیلی از موارد حتی خریداران کالای خود را در فروشگاهها انتخاب و سپس آن را از اینترنت خریداری میکنند چون به صرفه تر خواهد بود. در برخی از نقاط جهان مانند امریکا فروشهای اینترنتی از فروشهای حضوری پیشی گرفته است و این امر عرضه کنندگان را برآن داشته است که علاوه بر عرضه فیزیکی کالا/خدمات خود، عرضه اینترنتی را هم یکی از ملزمات خود بدانند.
خرید اینترنتی در ایران
با توجه به گسترش روزافزون فعالیتهای اینترنتی، فضا برای کسب و کار پیرامون اینترنت نیز افزایش یافته است. در ایران، کاربران اینترنتی به این کسب و کار توجه جدی ندارند و اکثراً به عنوان شغل دوم از آن نام میبرند و استفاده میکنند. در حالی که میتوان به عنوان شغل اول و یک درآمد ثابت و پر سود از آن یاد کرد.
فروشگاههای موفق اینترنتی جهان
یکی از فروشگاههای معروف خرید و فروش اینترنتی در جهان سایت ئی بی هست. این سایت با نوآوری خدمات و همچنین گستردگی پوشش توانسته است یکی از سایتهای موفق در این زمینه باشد. تقریباً کمتر کالایی را میتوان یافت که در این سایت به فروش نرسد. خرید اینترنتی در این سایت برای اکثر کشورها به راحتی میسر است. این سایت قابلیت عرضه کالا حتی به صورت دست دوم را نیز به کاربران خود میدهد. این سایت با ثبت کلیه اطلاعات خرید و فروش، خریداران و فروشندگان خود را نیز رتبه بندی میکند و بدین صورت اجازه سوء استفاده به کاربران خود را نمیدهد.
یکی دیگر از فروشگاههای موفق اینترنی در جهان سایت آمازون. کام است. این سایت در عرصه فروش کتابهای الکترونیکی نیز یکی از پیشتازان است. همین امر حتی این سایت را بر آن داشته است که خواننده الکترونیکی مخصوصی برای کتابهای الکترونیکی خود تولید کند. ولی همچنین در عرصه سایر محصولات نیز یکی از موفق ترین هاست.
کسب و کار الکترونیک
کسب و کار الکترونیک عبارتست از کاربردی کردن کلیه سیستمهای اطلاعاتی برای تقویت و کنترل فرآیندهای کسب و کار. امروزه این فرآیندها با استفاده از تکنولوژیهای مبتنی بر وب توسعه مییابند .
کسب و کار الکترونیکی در یک تعریف ساده واژهای به معنی انجام کسب و کار با استفاده از ارتباطات راه دور و ابزارهای مرتبط است . تجارت الکترونیک از این دست دارای مفهومی کوچکتر و محدودتر نسبت به کسب و کار الکترونیکی است . در تجارت الکترونیک حتماً باید بین دو طرف پول رد و بدل شود ( تا به مفهوم تجارت برسیم ) ولی در کسب و کار الکترونیک لازم نیست پولی مبادله گردد . به عنوان مثال دادگاهی که در آن محاکمه از طریق فضای اینترنتی انجام میگردد کسب و کار الکترونیک محسوب میشود .
برخی نیز کسب و کار الکترونیک را ترکیبی از تجارت الکترونیک، هوشمندی شرکتها، مدیریت ارتباط با مشتری، مدیریت زنجیرهٔ تامین و برنامه ریزی منابع شرکت میدانند که به صورت زیر بیان میشود :
كسب و كار الكترونيك
كسب و كار الكترونيك تعاريف متعددي دارد كه در زير به برخي از آنها اشاره مي شود: - كسب و كار الكترونيك وسيله اي كه مسير رسيدن بنگاهها به بازار را هموار مي سازد. مسيري كه مشتريان در آنجا اقدام به خريد كالا و خدمات مي كنند؛ - كسب و كار الكترونيك وسيله اي است كه به استفاده كنندگان آن امكان رسيدن به مشتريان موثر و كارآمد را فراهم مي سازد؛ - كسب و كار الكترونيك توانايي هدايت تجارت از طريق شبكه هاي الكترونيك نظير اينترنت و شبكه جهاني است.
تجارت الكترونيك
براساس تعريف دفتر توسعه جامعه اروپا(OECD) به طور كلي تجارت الكترونيك، معاملات را در ارتباط با فعاليتهاي تجاري افراد و سازمانها شكل مي دهد. اين فعاليتها براساس پردازش و انتقال اطلاعات ديجيتالي (متن، صدا و تصاوير) مبتني هستند. تجارت الكترونيك، به مجموعه فعاليتهايي اطلاق مي گردد كه مستقيماً به وسيله ارتباطات الكترونيكي (شبكه اي) پشتيباني مي شود.
تفاوت كسب و كار الكترونيك و تجارت الكترونيك كسب و كار الكترونيك به مفهوم كلي شامل به كارگيري فناوريهاي جديد براي برقراري ارتباطات زنجيره اي بين سازندگان، فروشندگان، عرضه كنندگان و به طور كلي ارايه دهندگان كالا و خدمات از يك سو و خريدار و مصرف كننده و يا به طور كلي مشتري از سوي ديگر است و نتيجه آن اتخاذ تصميمهاي بهتر، بهينه سازي كالا و خدمات، كاهش هزينه ها و گشودن كانالهاي جديد است. ولي تجارت الكترونيك به هر شكلي از نقل و انتقالات در تجارت اطلاق مي شود كه در آن طرفين، بيشتر از طريق الكترونيكي با يكديگر در تماس هستند تا از طريق نقل و انتقالات فيزيكي. به عبارت ديگر، تجارت الكترونيك زيربخشي از كسب و كار الكترونيك در سازمانها است، زيرا در كسب و كار الكترونيك، شكل الكترونيكي كليه فرايندهاي كسب و كار سازمان از قبيل توليد، تحقيق و توسعه امور اداري، مالي، مديريت نيروي انساني، پشتيباني و تجارت مطرح است. در حالي كه در تجارت الكترونيك تنها فرايند تجارت سازمان به صورت الكترونيك يك جزء بنيادي از كسب و كار الكترونيك به حساب مي آيد. كسب و كار الكترونيك باعث مي شود تا فرايندهاي تجارت، روابط و دادوستد جهاني گردد. محيط تجاري شركت، ممكن است، شامل يك شبكه جهت دسترسي به سازمانهاي عمومي يا شبكه هايي كه با محافظت خاص براي دسترسي افرادي خاص طراحي شده و يا حتي شبكه داخلي باشد كه براي دسترسي افراد و كارمندان داخل شركت طراحي شده است. كسب و كار الكترونيك تنها قراردادن يك صفحه شبكه اي نيست. بلكه محيط مدلهاي تجاري اعم از تجارت با كارمندان، مشتريان، تامين كنندگان و شركا است.
خرید به بررسی کالا و خدمات جهت دریافت آن و به قصد انجام فعالیت بازرگانی گفته میشود. خرید کردن یک فعالیت انتخابی و سپس دریافتی است. زمینه این نوع فعالیتها میتواند گاه برای پر کردن اوقات فراغت و یا مسائل اقتصادی باشد.
خرید در جوامع باستانی
در روم باستان مرکز خرید بزرگی با نام مرکز خرید تراجان با واحدهای خردهفروشی بسیار وجود داشت. قدیمیترین لیست خرید بر روی دیوار هادریان کشف شده که متعلق به ۷۵-۱۲۵ پس از میلاد میباشد و به دست یک سرباز نوشته شده است.
خرید اینترنتی
خرید اینترنتی (به انگلیسی: Online Shopping) نوعی خرید است که از طریق فروشگاههای اینترنتی انجام میشود. از مهم ترین و بزرگ ترین سایتهای خرید اینترنتی میتوان به سایتهای ئیبی و آمازون اشاره کرد.
تاریخچه
اولین بار در سال ۱۹۹۱ تیم برنرز لی تجارت الکترونیک را پایهگذاری کرد و در سال ۱۹۹۴ که بانکداری آنلاین ایجاد شد، شرکت پیتزا هات اولین فروش اینترنتی خود را آغاز کرددر همان سال شرکت نت اسکیپ ارتباط امنیت لایه انتقال (SSL) را ابداع و ایجاد کرد و خرید اینترنتی به وسیله این پروتوکل ایجاد شد.همچنین در همان سال کمپانی آلمانی اینترشاپ(Intershop) اولین سیستم فروش اینترنتی خود را ایجاد کرد. ۱۹۹۵ شرکت آمازون. کام و سال ۱۹۹۶ شرکت ئی بی نیز فعالیتهای خود را شروع کردند.
عملکرد
در این نوع فروشگاه که بعد از به وجود آمدن اینترنت پا به عرصه وجود گذاشت، فروشنده لیست و مشخصات کالاهای خود را در سایت قرار میدهد و خریدار پس از مراجعه به این سایت و مطالعهٔ مشخصات و ویژگیهای کالا، نسبت به ثبت سفارش خرید از فروشگاه اقدام میکند. این سفارشها پس از بررسی و تایید نهایی توسط مسئولان سایت با توجه به نوع کالا و حجم و وزن آن توسط پیک موتوری، پست و یا باربری به آدرس سفارشدهنده ارسال میشود و وجه کالا به روشهای مختلف قابل پرداخت میباشد. امروزه تجارت الکترونیک در سر تا سر دنیا بسیار رواج پیدا کرده است.
اغلب پرداخت در این فروشگاههای اینترنتی به وسیله ابزارهای پرداخت الکترونیک قابل انجام است. کارتهای پرداخت الکترونیک، چه بصورت مجازی (فقط قابل استفاده در فضای اینترنت) و چه به صورت فیزیکی اغلب قابل استفاده در چنین محیطهایی هستند. البته فروشگاههای اینترنتی محلی معمولاً قابلیت تحویل پول در هنگام دریافت کالا را نیز دارند، ولی در خریدهای اینترنتی جهانی معمولاً چنین امکانی فراهم نیست.
فروشگاههای موفق اینترنتی معمولاً ابتدا باید اعتماد مشتری را جلب نمایند تا به موفقیت دست بایند. بهترین قیمت همراه با کیفیت عرضه باید واقعی باشد. زیرا مشتریان در فضای مجازی به راحتی هر فروشگاهی را با دیگران مقایسه میکنند و تا به آن اطمینان نکنند دست به خرید نمیزنند.
خرید اینترنتی در جهان روز به روز به صرفه تر و مناسبتر از گذشته شده و اجازه مقایسه قیمت/کیفیت و خدمات کالا را به مصرف کنندگان میدهد. بدین ترتیب رضایت مشتریان بیش از پیش شده و اغلب ترجیح میدهند خرید خود را از اینترنت انجام دهند. در خیلی از موارد حتی خریداران کالای خود را در فروشگاهها انتخاب و سپس آن را از اینترنت خریداری میکنند چون به صرفه تر خواهد بود. در برخی از نقاط جهان مانند امریکا فروشهای اینترنتی از فروشهای حضوری پیشی گرفته است و این امر عرضه کنندگان را برآن داشته است که علاوه بر عرضه فیزیکی کالا/خدمات خود، عرضه اینترنتی را هم یکی از ملزمات خود بدانند.
خرید اینترنتی در ایران
با توجه به گسترش روزافزون فعالیتهای اینترنتی، فضا برای کسب و کار پیرامون اینترنت نیز افزایش یافته است. در ایران، کاربران اینترنتی به این کسب و کار توجه جدی ندارند و اکثراً به عنوان شغل دوم از آن نام میبرند و استفاده میکنند. در حالی که میتوان به عنوان شغل اول و یک درآمد ثابت و پر سود از آن یاد کرد.
فروشگاههای موفق اینترنتی جهان
یکی از فروشگاههای معروف خرید و فروش اینترنتی در جهان سایت ئی بی هست. این سایت با نوآوری خدمات و همچنین گستردگی پوشش توانسته است یکی از سایتهای موفق در این زمینه باشد. تقریباً کمتر کالایی را میتوان یافت که در این سایت به فروش نرسد. خرید اینترنتی در این سایت برای اکثر کشورها به راحتی میسر است. این سایت قابلیت عرضه کالا حتی به صورت دست دوم را نیز به کاربران خود میدهد. این سایت با ثبت کلیه اطلاعات خرید و فروش، خریداران و فروشندگان خود را نیز رتبه بندی میکند و بدین صورت اجازه سوء استفاده به کاربران خود را نمیدهد.
یکی دیگر از فروشگاههای موفق اینترنی در جهان سایت آمازون. کام است. این سایت در عرصه فروش کتابهای الکترونیکی نیز یکی از پیشتازان است. همین امر حتی این سایت را بر آن داشته است که خواننده الکترونیکی مخصوصی برای کتابهای الکترونیکی خود تولید کند. ولی همچنین در عرصه سایر محصولات نیز یکی از موفق ترین هاست.
کسب و کار الکترونیک
کسب و کار الکترونیک عبارتست از کاربردی کردن کلیه سیستمهای اطلاعاتی برای تقویت و کنترل فرآیندهای کسب و کار. امروزه این فرآیندها با استفاده از تکنولوژیهای مبتنی بر وب توسعه مییابند .
کسب و کار الکترونیکی در یک تعریف ساده واژهای به معنی انجام کسب و کار با استفاده از ارتباطات راه دور و ابزارهای مرتبط است . تجارت الکترونیک از این دست دارای مفهومی کوچکتر و محدودتر نسبت به کسب و کار الکترونیکی است . در تجارت الکترونیک حتماً باید بین دو طرف پول رد و بدل شود ( تا به مفهوم تجارت برسیم ) ولی در کسب و کار الکترونیک لازم نیست پولی مبادله گردد . به عنوان مثال دادگاهی که در آن محاکمه از طریق فضای اینترنتی انجام میگردد کسب و کار الکترونیک محسوب میشود .
برخی نیز کسب و کار الکترونیک را ترکیبی از تجارت الکترونیک، هوشمندی شرکتها، مدیریت ارتباط با مشتری، مدیریت زنجیرهٔ تامین و برنامه ریزی منابع شرکت میدانند که به صورت زیر بیان میشود :
كسب و كار الكترونيك
كسب و كار الكترونيك تعاريف متعددي دارد كه در زير به برخي از آنها اشاره مي شود: - كسب و كار الكترونيك وسيله اي كه مسير رسيدن بنگاهها به بازار را هموار مي سازد. مسيري كه مشتريان در آنجا اقدام به خريد كالا و خدمات مي كنند؛ - كسب و كار الكترونيك وسيله اي است كه به استفاده كنندگان آن امكان رسيدن به مشتريان موثر و كارآمد را فراهم مي سازد؛ - كسب و كار الكترونيك توانايي هدايت تجارت از طريق شبكه هاي الكترونيك نظير اينترنت و شبكه جهاني است.
تجارت الكترونيك
براساس تعريف دفتر توسعه جامعه اروپا(OECD) به طور كلي تجارت الكترونيك، معاملات را در ارتباط با فعاليتهاي تجاري افراد و سازمانها شكل مي دهد. اين فعاليتها براساس پردازش و انتقال اطلاعات ديجيتالي (متن، صدا و تصاوير) مبتني هستند. تجارت الكترونيك، به مجموعه فعاليتهايي اطلاق مي گردد كه مستقيماً به وسيله ارتباطات الكترونيكي (شبكه اي) پشتيباني مي شود.
تفاوت كسب و كار الكترونيك و تجارت الكترونيك كسب و كار الكترونيك به مفهوم كلي شامل به كارگيري فناوريهاي جديد براي برقراري ارتباطات زنجيره اي بين سازندگان، فروشندگان، عرضه كنندگان و به طور كلي ارايه دهندگان كالا و خدمات از يك سو و خريدار و مصرف كننده و يا به طور كلي مشتري از سوي ديگر است و نتيجه آن اتخاذ تصميمهاي بهتر، بهينه سازي كالا و خدمات، كاهش هزينه ها و گشودن كانالهاي جديد است. ولي تجارت الكترونيك به هر شكلي از نقل و انتقالات در تجارت اطلاق مي شود كه در آن طرفين، بيشتر از طريق الكترونيكي با يكديگر در تماس هستند تا از طريق نقل و انتقالات فيزيكي. به عبارت ديگر، تجارت الكترونيك زيربخشي از كسب و كار الكترونيك در سازمانها است، زيرا در كسب و كار الكترونيك، شكل الكترونيكي كليه فرايندهاي كسب و كار سازمان از قبيل توليد، تحقيق و توسعه امور اداري، مالي، مديريت نيروي انساني، پشتيباني و تجارت مطرح است. در حالي كه در تجارت الكترونيك تنها فرايند تجارت سازمان به صورت الكترونيك يك جزء بنيادي از كسب و كار الكترونيك به حساب مي آيد. كسب و كار الكترونيك باعث مي شود تا فرايندهاي تجارت، روابط و دادوستد جهاني گردد. محيط تجاري شركت، ممكن است، شامل يك شبكه جهت دسترسي به سازمانهاي عمومي يا شبكه هايي كه با محافظت خاص براي دسترسي افرادي خاص طراحي شده و يا حتي شبكه داخلي باشد كه براي دسترسي افراد و كارمندان داخل شركت طراحي شده است. كسب و كار الكترونيك تنها قراردادن يك صفحه شبكه اي نيست. بلكه محيط مدلهاي تجاري اعم از تجارت با كارمندان، مشتريان، تامين كنندگان و شركا است.
ساعت : 11:05 pm | نویسنده : admin
|
مطلب بعدی